임베디드 소프트웨어 개발자들은 일반인은 도무지 알 수 없는 기호들을 나열하고 조합해 인간의 편의성을 극대화하는 일을 한다. 그 같은 일을 하는 김윤기(Kim Yoon-ki 金允基) 씨에게 예상대로 “한 달의 절반은 야근을 반복한다”는 고백을 들어야 했지만, 어떤 꿈을 꾸며 10년 후를 계획하는지도 알게 되었다.
Các kỹ sư phát triển phần mềm nhúng (embedded software) làm các công việc liệt kê và tổng hợp các ký hiệu mà người bình thường hoàn toàn không thể biết, phát triển tối đa tính tiện ích của con người. Như dự đoán, sau khi nghe lời bộc bạch của anh Kim Yoon-ki, một kỹ sư phát triển phần mềm nhúng, thì tôi mới hiểu được niềm mơ ước và kế hoạch 10 năm sau của anh ấy là gì.
IT 개발은 소설 쓰기와 비슷하다. 하루 동안 열심히 일한다고 해서 완성시킬 수 있는 업무가 아니다. 전날까지 했던 작업이 잘 작동하는지 확인하고, 만약 그렇지 않으면 어디에 문제가 있는지 파악해 고치는 과정을 수없이 반복한다. 마치 각각의 이야기들이 쌓여 개연성 있는 하나의 큰 줄거리가 만들어지는 소설과 같다.
Phát triển IT (công nghệ thông tin) giống việc viết tiểu thuyết. Không phải là một công việc có thể hoàn thành chỉ với việc làm chăm chỉ trong một ngày. Người ta phải kiểm tra xem công việc đã làm trong ngày trước đó hoạt động tốt không, và nếu không, họ phải liên tục lặp lại việc kiểm tra và sửa lỗi để tìm hiểu vị trí lỗi đang ẩn giấu. Điều này giống như việc xây dựng một câu chuyện với từng phần riêng biệt, tạo nên một cốt truyện lớn có tính logic.
드라마나 영화 속 IT 개발자의 모습은 마치 마술사 같다. 검은 모니터 화면을 응시하다가 키보드 위로 손가락을 종횡무진 움직이면 갑자기 화면이 바뀌면서 감춰져 있던 정보가 드러난다. 프로그램 개발 과정을 모르는 문외한들에겐 그저 신기하기 짝이 없는 장면이다. 다른 세상에 살고 있는 사람처럼 느껴지기도 한다.
Khi xuất hiện trong phim truyện, hình ảnh của kỹ sư phát triển IT giống như một nhà ảo thuật. Người kỹ sư chăm chú nhìn vào màn hình máy tính tối đen, lướt các ngón tay qua lại trên bàn phím, rồi đột nhiên màn hình thay đổi, các dữ liệu thông tin ẩn giấu trước đó hiện ra. Đối với những người ngoài ngành không biết gì về quá trính phát triển IT thì đó là một phân cảnh vô cùng thần kỳ. Giống như cảm giác của một người đang sống ở thế giới khác.
그러나 현실 속 개발자의 모습이 꼭 그렇지는 않다. 입사 8년 차인 김윤기 씨는 자신의 일상이 “여느 직장인과 다를 바 없다”고 담담하게 말문을 열었다. 출근 시간은 오전 9시, 퇴근은 오후 6시, 점심은 11시 30분부터 12시 30분까지. 정시에 퇴근할 때도 있고 야근을 할 때도 있다. Thế nhưng trong thực tế hình ảnh của các kỹ sư phát triển IT không hẳn như thế. Anh Kim Yoonki, đã có 8 năm trong nghề, bình thản chia sẻ rằng: “Nghề này không có gì khác những nghề bình thường”. 9 giờ sáng đi làm, 6 giờ tối tan sở, ăn trưa từ 11 giờ 30 đến 12 giờ 30, cũng có lúc tan sở đúng giờ và cũng có lúc phải làm đêm.
개발자는 커피로 만들어진다 – Cà phê tạo nên kỹ sư phát triển IT
김윤기 씨는 출근해서 일과를 시작하기 전에 항상 동료들과 커피 한 잔을 즐긴다. 그는 이 동료들을 ‘브라더’라고 부른다. 메신저로 브라더들을 불러내면 곧 1층에 자리 잡은 커피숍 앞에 그들이 집합한다. 커피를 내리는 동안 소소한 대화가 오고 간다. 길어 봤자 5분에서 10분 남짓한 짧은 시간이지만, 그의 하루를 여는 소중한 순간이다.
Sau khi đến công ty, anh Kim Yoon-ki luôn uống một ly cà phê với các đồng nghiệp trước khi bắt đầu làm việc. Kim gọi các đồng nghiệp của mình là ‘brother’. Mỗi khi Kim nhắn tin gọi các người anh em thì ngay lập tức những người này tập hợp lại trước quán cà phê ở tầng một. Họ tán gẫu đợi cà phê được mang ra. Tuy thời gian uống cà phê cùng nhau chỉ khoảng 5 đến 10 phút nhưng đây thực sự là khoảng thời gian quý giá bắt đầu một ngày mới của họ.
“입사 때부터 함께한 브라더들이 서너 명 됩니다. 회사로 출근하지 않고 집에서 바로 외부에 파견 나가는 일도 많아 시간날 때 자주 만나 서로를 응원하곤 합니다. 브라더들 중에서는 제가 막내인데, 세 살 터울 나는 큰 브라더에게 고민이나 궁금한 점을 털어놓고 의논하면 일이 잘 풀리더라고요.” IT 업계에는 ‘개발자는 커피로 만들어진다’는 우스갯소리가 있다. 출근 뒤 정신을 차리기 위해 커피를 마시고, 일하는 도중 졸음을 이겨 내기 위해 다시 마시고, 흐트러진 정신을 집중시키기 위해 또 한 잔. 이렇게 IT 개발자는 물 마시듯 커피를 마신다.
“Tôi có ba bốn người anh em cùng làm với nhau từ hồi mới vào công ty. Chúng tôi có nhiều việc phải đi công tác bên ngoài, không làm ở công ty nên mỗi khi có thời gian sẽ giúp đỡ nhau. Tôi là em út trong hội, tôi thường chia sẻ, hỏi ý kiến người anh lớn nhất hơn tôi ba tuổi về những điều khó nghĩ hay điều tò mò, khi đó công việc được giải quyết trôi chảy hơn.”
Trong ngành IT có câu nói vui là “Kỹ sư được tạo nên từ cà phê”. Khi cần tỉnh táo tinh thần sau khi đến công ty, họ uống cà phê; để chiến thắng cơn buồn ngủ trong lúc làm việc, họ lại uống cà phê; khi cần tập trung định hình lại tinh thần đang rối bời, lại thêm một ly cà phê. Thế mới thấy kỹ sư phát triển IT uống cà phê như uống nước.
야근의 철칙 – Kỷ luật thép khi làm đêm
12코어를 탑재한 데스크톱 PC와 32인치 UHD 모니터, 입사 이래 한 번도 교체하지 않은 낡은 키보드가 김윤기 씨의 ‘무기’이다. 그는 이런 작업 도구로 매일 전투를 치르듯 업무에 임한다. 그는 임베디드 소프트웨어 개발자다. 임베디드 소프트웨어란 TV와 냉장고 같은 가전기기에 내장되어 특정한 기능을 실행하는 소프트웨어를 가리킨다. 최근 각광 받고 있는 사물인터넷 기기 또한 이 소프트웨어가 필수적이다.
Một máy tính 12 core với màn hình UHD 32 inches, bàn phím cũ kĩ chưa thay lần nào từ khi vào công ty là “vũ khí” của anh Kim Yoon-ki. Bằng các công cụ tác nghiệp như vậy, mỗi ngày Kim làm việc như đang chiến đấu. Kim là kỹ sư phát triển phần mềm nhúng. Phần mềm nhúng là phần mềm thực hiện chức năng đặc biệt được đưa vào bên trong các thiết bị điện tử như ti vi, tủ lạnh. Gần đây các thiết bị IoT (Internet of Things) hay phần mềm nhúng đang được chú ý đều mang tính thiết yếu.
그런데 그는 다른 사람에게 자신을 소개할 때 ‘그냥 개발자’라고 말한다. 자신이 하는 일을 상세히 얘기하기 시작하면 부연 설명이 길어지고, 그의 말을 이해하지 못하는 사람들은 자꾸 질문을 쏟아 낸다. 그 질문들에 대답하다 보면 대화가 언제 끝날지 알 수 없고, 무척 피곤해진다. 이런 경험이 여러 번 반복되자 그는 말을 아끼기 시작했다.
Thế nhưng khi giới thiệu bản thân với người khác, Kim đều nói “kỹ sư bình thường thôi”. Mỗi khi giải thích tường tận về nghề nghiệp bản thân đang làm, anh phải nói rất nhiều, những người không hiểu lời anh nói thường xuyên phải hỏi lại. Để trả lời cho những câu hỏi đó, cuộc nói chuyện của họ sẽ không biết khi nào kết thúc, thật sự rất mệt mỏi. Trải qua nhiều lần kinh nghiệm như thế, Kim bắt đầu kiệm lời khi giới thiệu về mình.
낯선 이들을 만났을 때 당황스러운 경우도 종종 있다. “IT 개발자면 게임 잘하겠네요?”라고 말하거나 “제 PC가 바이러스에 감염됐는데 좀 고쳐주시겠어요?”라고 부탁하는 사람도 있다.
“구기 종목에 농구나 축구, 야구가 있듯이 IT 개발도 마찬가지입니다. 웹, 임베디드, 서버 등 다양한 분야가 있거든요. 농구 선수가 다른 종목보다 농구를 잘하듯 저 역시 다양한 개발 분야 가운데 한 가지에 특화된 거죠. 다 잘하지는 못하는데, 타 분야에 대해 물어보면 난감해집니다.”
Cũng có nhiều lúc Kim bị bối rối khi gặp những người lạ. Có những người hỏi “kỹ sư phát triển IT thìchắc chơi game giỏi lắm nhỉ?”, hoặc nhờ vả “máy tính của tôi bị nhiễm vi-rút, anh sửa giúp tôi nhé?”
“Phát triển IT cũng giống như các môn bóng thì có bóng rổ, bóng đá, bóng chày. IT cũng có nhiều lĩnh vực như web, hệ thống nhúng, server… Giống như việc một cầu thủ bóng rổ chơi bóng rổ giỏi hơn các môn bóng khác thì tôi cũng vậy, tôi chỉ làm một công việc trong số các lĩnh vực khác nhau thôi. Tôi không giỏi hết các lĩnh vực, nên tôi sẽ khó xử khi được hỏi về lĩnh vực khác.”
IT 개발은 소설 쓰기와 비슷하다. 하루 동안 열심히 일한다고 해서 완성시킬 수 있는 업무가 아니다. 전날까지 했던 작업이 잘 작동하는지 확인하고, 만약 그렇지 않으면 어디에 문제가 있는지 파악해 고치는 과정을 수없이 반복한다. 마치 각각의 이야기들이 쌓여 개연성 있는 하나의 큰 줄거리가 만들어지는 소설과 같다. 만약 이전까지 마무리한 작업에서 발견한 문제점을 해결하지 못하면 작업은 더 이상 진척되지 않고 야근하는 날만 늘어 간다. 그는 한 달의 절반 정도는 야근한다고 한다.
Phát triển IT cũng giống với việc viết tiểu thuyết. Đây không phải là công việc mà người kỹ sư chỉ cần chăm chỉ và có thể hoàn thiện trong một ngày. Họ phải kiểm tra công việc đã được tiến hành trong ngày hôm trước có hoạt động tốt hay không, lỡ như hoạt động không tốt thì phải lặp đi lặp lại vô số quá trình kiểm tra xem gặp vấn đề ở đâu và sửa chữa. Giống hệt như quyển tiểu thuyết hình thành từ một cốt truyện lớn khả thi sau khi được xây dựng từ nhiều mẩu chuyện riêng lẻ. Nếu không giải quyết được vấn đề được phát hiện trong lúc hoàn thiện thì công việc sẽ không tiến triển hơn, và buộc họ phải làm đêm liên tục. Kim nói rằng mỗi tháng anh làm đêm khoảng nửa tháng.
“야근할 때 저만의 철칙이 있습니다. 집에 다녀오는 시간이 아까워 회사에서 쪽잠을 청하는 동료도 있지만, 저는 아무리 늦게까지 일을 해도 잠은 반드시 집에서 자고 출근해야 다시 동력을 얻어요.”
회사는 경기도 성남시에, 집은 인천에 있으니 꽤 먼 거리지만, 그는 이 원칙을 고집스럽게 지키고 있다.
“Tôi có quy tắc bất di bất dịch của riêng mình khi làm đêm. Có những đồng nghiệp tiết kiệm thời gian về nhà để ngủ lại ở công ty nhưng đối với tôi thì dù làm việc đến khuya cách mấy thì vẫn về nhà ngủ rồi hôm sau đi làm, như vậy mới có lại động lực.”
Công ty anh nằm ở thành phố Seongnam tỉnh Gyeonggi-do, nhà thì ở Incheon, khoảng cách từ nhà đến công ty khá xa nhưng Kim vẫn kiên trì giữ nguyên tắc này.
즐겁게 일하는 비결 – Bí quyết làm việc hăng say
김윤기 씨는 사무실에서 동료들이 소곤거리는 소리, 시계 소리, 그리고 불현듯 찾아오는 정적을 좋아한다. 집중이 잘되기 때문이다. 그러나 몰입의 시간이 지나가면, 뭘 해도 일이 풀리지 않는 ‘마의 시간’이 찾아온다. 그럴 때 탈출구 삼아 포털 사이트에서 이런저런 검색을 하다 보면 하루가 지나간다.
Anh Kim Yoon-ki thích những tiếng thì thầm của đồng nghiệp, tiếng đồng hồ và sự yên tĩnh bất ngờ trong văn phòng. Bởi vì anh sẽ tập trung hơn. Thế nhưng, khi Kim mải mê làm việc thì “khoảng lúng túng” ùa đến khiến anh dù làm gì cũng không thể giải quyết được công việc. Những lúc như thế, Kim tìm kiếm cái này cái kia trên mạng đến hết ngày coi như cách giải thoát.
“개발할 때 ‘빌드’란 과정을 거치게 됩니다. 컴퓨터가 이해할 수 있는 언어로 작업을 한 다음에 그 내용을 컴퓨터가 제대로 처리하는지 검증하는 과정이죠. 이 빌드 과정이 생각 외로 오래 걸립니다. 그래서 개발자인 저한테 좋은 무기이자 친구는 이 지루한 기다림을 줄여 주는 고성능 컴퓨터예요.”
“Khi phát triển hệ thống, các kỹ sư phải trải qua quá trình ‘xây dựng’. Đây là quá trình tác nghiệp bằng ngôn ngữ máy tính, sau đó kiểm tra xem máy tính có xử lý đúng nội dung đó hay không. Quá trình này thường kéo dài hơn so với dự tính. Vì vậy, đối với những người làm nghê phát triển IT như tôi, máy tính có tính năng cao chính là vũ khí, là người bạn tốt giúp rút ngắn khoảng thời gian chờ đợi ngán ngẩm này.”
사랑도 지겨울 때가 있다는데 일이 지겹지 않을 리 없다. 김윤기 씨 또한 반복되는 일상과 작업에 지칠 때가 있다. 그럴 때 일을 포기하지 않기 위해서는 개발 자체를 스스로 즐길 수 있어야 한다. 또한 에너지를 충전할 수 있는 취미 활동도 필요하다.
“컴퓨터 외에는 관심사가 없어서 그 길만 파고드는 개발자도 있지만, 여가 활동이나 문화 생활을 즐기는 사람도 꽤 많습니다. 개발자들은 대부분 호기심이 많은 편이어서 다른 흥밋거리를 찾기 마련이지요. 저도 그렇고요.”
Tình yêu cũng có lúc nhàm chán nhưng công việc thì không. Kim cũng có lúc mệt mỏi với cuộc sống và công việc cứ lặp đi lặp lại. Khi đó, để không bỏ cuộc anh phải tự tìm kiếm niềm vui trong công việc. Ngoài ra, đối với anh thì các hoạt động sở thích cũng rất quan trọng trong việc giúp khôi phục lại năng lượng.
“Cũng có những người phát triển IT chỉ quan tâm và bị cuốn vào máy tính nhưng cũng có khá nhiều người yêu thích các hoạt động giải trí, văn hóa. Hầu hết những người phát triển IT đều là người có nhiều sự hiếu kỳ nên việc họ tìm kiếm các thú vui khác là điều đương nhiên. Tôi cũng vậy.”
그는 시간이 날 때마다 책을 읽는데 최근 읽은 것 중에서는 미하이 칙센트미하이(Mihaly Csikszentmihalyi)의 『몰입의 즐거움』(Finding Flow)이 좋았다고 한다. 주말이면 밀린 공부도 하고 영화도 본다. 또 회사에서 기타 동아리에 가입해 연주도 하고 있다. 그런가 하면 한때는 퇴근길에 매일 4km를 뛰고 난 후 귀가할 정도로 달리기를 좋아한다. 아마추어 마라톤 풀코스 대회에 두어 번 참여해 완주하기도 했다.
“여가 활동을 통해 재미를 찾는 것도 일을 즐겁게 하기 위해서죠. 이게 바로 제가 즐겁게 일할 수 있는 비결입니다.”
Khi có thời gian rảnh rỗi, Kim thường đọc sách. Trong số các quyển sách đọc gần đây, Kim thích thúvới quyển “Đam mê bất tận” (Finding Flow) của tác giả Mihaly Csikszentmihalyi. Cuối tuần, Kim cũng xem phim và học các kiến thức còn dang dở. Ngoài ra Kim cũng đang hoạt động trong câu lạc bộ ghita ở công ty và tham gia biểu diễn. Cứ như thế có lúc Kim đã từng thích chạy bộ với quãng đường 4 km từ công ty về nhà. Anh cũng có khoảng hai lần tham gia và hoàn thành đường chạy trong đại hội marathon cho người nghiệp dư.
“Tìm kiếm niềm vui thông qua các hoạt đông vui chơi giải trí cũng là để tạo hứng thú khi làm việc. Đây chính là bí quyết để tôi có thể làm việc một cách hăng say, vui vẻ.”
물론 상황이 다른 개발자들도 있다. 업무 스트레스로 우울증이 생겨 힘들어 하는 이들이 적지 않은 것이 현실이다. 밤늦도록 꺼지지 않는 사무실 불빛, 회사에서 먹고 자는 게 일상인 직업. 다행스럽게도 김윤기 씨는 자신의 일을 즐기면서 업무적 성취감과 함께 삶의 즐거움까지 추구하고 있었다.
Dĩ nhiên cũng có những người phát triển IT có điều kiện khác nhau. Thực tế không ít người trở nên u uất, mệt mỏi do áp lực từ công việc. Những ánh đèn văn phòng vẫn sáng đến giữa đêm, việc ănvà ngủ lại công ty đều là điều bình thường trong nghề này. Cũng may mắn là Kim đang vừa hăng say với công việc của mình, vừa tìm kiếm cảm giác hoàn thành được công việc cùng với niềm vui trong cuộc sống.
그에게는 꿈이 하나 있다. IT와 예술을 결합한 융합 IT를 시도하는 개발자가 되겠다는 것이다. 현재의 작업에 머무르지 않고, 지금 일을 토대 삼아 더 큰 작업을 하고 싶단다. Kim có một ước mơ. Đó là sẽ trở thành người phát triển hệ thống thử sức với IT tổng hợp, kết hợp IT với nghệ thuật. Kim mong muốn không chỉ dừng lại ở công việc hiện tại mà còn làm được việc lớn hơn từ nền tảng hiện tại.
“10년쯤 후에 갤러리를 열고 싶습니다. IT 개발자의 공방 같은 거죠. 코드로 무언가를 만드는 개발자에서 더 나아가 실제로 제품을 만드는 엔지니어가 되고 싶습니다. 언제가 될지는 모르겠지만, 반드시 이루고 싶은 꿈입니다.”
“10 năm sau tôi muốn mở một buổi triển lãm. Môt cái gì đó giống như buổi triển lãm công nghệ dành cho dân phát triển IT. Tôi muốn phát triển nhiều hơn một nhà phát triển IT chuyên tạo ra cái gì đó từ việc lập trình, tôi muốn trở thành một kỹ sư tạo ra sản phẩm thực tế. Tôi không chắc chắn là khi nào, nhưng đó thật sự là ước mơ mà tôi muốn thực hiện.”
이지영(Yi Ji-young 李知映) 블로터 기자
Yi Ji-young. Phóng viên, bloter.net
Ảnh. Ha Ji-kwon
Dịch. Huỳnh Kim Ngân
