우리의 일상은 이미 플라스틱을 배제하고는 살아갈 수 없다. 져스트 프로젝트는 폐플라스틱, 비닐 등의 쓰레기를 편애하고 수집하며, 이를 소재로 일상의 물건을 만든다. 쓰레기가 ‘애물’에서 ‘보물’로 자리매김하는 그날까지 진지하게 연구하고 디자인한다.
Cuộc sống hàng ngày của chúng ta đã không thể sống thiếu nhựa, và rác thải từ nhựa, chủ yếu là nhựa dẻo và nhựa nilon, được dự án JUST PROJECT thu gom lại rồi biến chúng thành vật dụng hàng ngày. Họ nghiên cứu và phát triển đến khi nào rác thải từ “của nợ” thành “báu vật”.
지속적 팽창을 전제로 하는 자본주의는 생산과 소비를 연속시킨다. 이에 따라 과잉 생산과 과잉 소비가 만연해진 시대가 됐다. 생산과 유통, 소비와 폐기까지 이 모든 과정에는 탄소 배출이 수반된다. 기후 위기를 초래한 주요 원인으로 과잉 생산과 과잉 소비가 명백하게 지목된 이유다.
Định hướng tăng trưởng liên tục của chủ nghĩa tư bản khiến hoạt động sản xuất và tiêu dùng luôn được đẩy mạnh không ngừng. Kết quả là đã xuất hiện một kỷ nguyên của sản xuất dư thừa và tiêu thụ quá mức. Từ sản xuất, phân phối, đến tiêu thụ và thải bỏ, tất cả các quá trình này đều liên quan đến lượng khí thải carbon. Đây là lý do tại sao sản xuất và tiêu thụ quá mức bị xem là nguyên nhân chính dẫn đến khủng hoảng khí hậu.
생산과 소비에 윤리적 관점 더하기 – Đưa quan điểm đạo đức vào sản xuất và tiêu dùng
탄소 중립으로 향하기 위해 생산과 소비 과정에 윤리적 관점을 곁들여야 할 필요가 있다. 생산 방식에 있어서는 버려지는 자원에 디자인을 더하거나 활용 방법을 바꿔 새로운 가치를 만들어는 업사이클 문화가 영향력 있는 움직임으로 자리 잡았다.
Để tiến tới trung hòa carbon (lượng CO2 thải ra môi trường trong quá trình sản xuất tương đương với lượng CO2 được hấp thụ ngược trở lại – chú thích của người dịch), cần phải có ý thức đạo đức trong hoạt động sản xuất và tiêu dùng. Đối với phương thức sản xuất, văn hoá tạo ra những giá trị mới cho đồ vật bằng cách sử dụng nguồn nguyên liệu bị bỏ đi để thiết kế lại hoặc thay đổi mục đích sử dụng ban đầu (upcycle), đã trở thành một phong trào mang tầm ảnh hưởng lớn.
업사이클은 2002년 미국의 건축가 윌리엄 맥도너(William McDonough)와 독일의 화학자 미하엘 브라운 가르트(Michael Braungart)가 던진 화두다. 이들은 2003년 발간된 『요람에서 요람으로(cradle to cradle)』라는 책을 통해 생태계의 순환 과정을 제품 설계에 적용해 산업 쓰레기 문제를 해결하자는 목소리를 높였다. 아직 쓸 만하고 유용한 소재가 쓰레기통으로 들어가 생을 마감하지 않고 새로운 제품으로 재탄생할 수 있도록 기술과 디자인으로 자원순환 아이디어를 모색하고 시스템을 구축해야 한다는 이야기다.
Upcycle là một chủ đề được nêu ra vào năm 2002 bởi kiến trúc sư người Mỹ William McDonough và nhà hóa học người Đức Michael Braungart. Trong cuốn sách “Cradle to Cradle” (tạm dịch Cradle to Cradle: Thay đổi cách chúng ta sản xuất) năm 2003, các tác giả đã kêu gọi giải quyết vấn đề chất thải công nghiệp bằng cách hướng đến quy trình tuần hoàn của hệ sinh thái ngay từ khâu thiết kế sản phẩm. Họ kêu gọi tìm kiếm ý tưởng để tuần hoàn tài nguyên đồng thời xây dựng một hệ thống dựa vào công nghệ và thiết kế để các vật liệu vẫn có thể sử dụng có cơ hội tái sinh thành các sản phẩm mới mà không kết thúc cuộc sống của chúng trong thùng rác.
이렇게 한 편에서는 윤리적 생산이 이루어진다면 윤리적 소비가 수반되어야 한다. 져스트 프로젝트같은 브랜드를 유심히 살펴보는 것도 그 실천의 하나다. Mặt khác, sản xuất có đạo đức phải đi kèm với tiêu dùng có đạo đức. Một trong những cách để thực hiện tiêu dùng đạo đức là chú tâm tìm hiểu những dự án như JUST PROJECT.
하고 싶은 일로 만드는 변화 – Thay đổi xuất phát từ những việc bản thân muốn làm
자원순환에는 여러 형태가 있다. 간추려 말하면 어떤 물건을 아껴 사용하고, 다시 사용하고, 재활용하는 방법이다. 이 모든 영역에서 활발하고 지속적인 실천이 이뤄져야 탄소중립에 유의미한 순환이 이뤄진다.
Có nhiều hình thức để giúp tuần hoàn tài nguyên. Nói một cách ngắn gọn, đó là cách chúng ta cân nhắc sử dụng một sản phẩm rồi tái sử dụng chúng. Chỉ khi nào chúng ta thực hiện tích cực và liên tục tất cả mọi hình thức thì mới có thể đạt được sự tuần hoàn hiệu quả cho trung hòa carbon.
져스트 프로젝트는 올해로 12년 차인 기업으로 지속가능성에 대한 메시지를 꾸준히 전하고 있는 디자인 브랜드이다. 쓰레기를 소재와 자원으로 바라보고 수집하여 쓸모 있는 물건으로 만들어내는 일이 그들의 주요 일이다. 이외에도 업사이클링에 관한 전시와 여러 프로그램을 기획하고 진행한다. 또한 매거진을 발행해 자원순환을 위한 생태계를 조망한다거나 다양한 워크숍을 통해 업사이클링 문화를 활성화하는 데 힘쓴다.
JUST PROJECT là một thương hiệu thiết kế đã không ngừng truyền tải thông điệp về tính bền vững trong suốt 12 năm qua. Công việc chính của họ là xem rác như nguồn nguyên liệu và tài nguyên, họ là thu thập và biến rác thành những vật dụng hữu ích. Ngoài ra, thương hiệu này còn lên kế hoạch và tổ chức các buổi triển lãm và chương trình liên quan đến upcycling. Đồng thời, họ cũng phát hành tạp chí hướng đến hệ sinh thái tuần hoàn tự nhiên và cố gắng lan toả văn hóa tái chế upcycling thông qua các buổi hội thảo đa dạng.
져스트 프로젝트의 움직임이 눈에 띄는 이유는 이영연(李永緣, Yi Young-yeun) 대표가 정의하는 브랜드 방향성에 있다. 져스트 프로젝트를 환경 운동의 하나로 여기는 것이 아니라 어떤 이들에게는 영감을 주거나, 소비자의 기호와 취향에 따라 필요한 제품을 제안하는 디자인 브랜드로 정의한 것이다. 지구를 지키겠다는 거창한 의무나 의욕이 아니라 정말 하고 싶은 일, 갖고 싶은 물건을 만드는 데 의미를 두는 것이다. 마치 ‘그냥(져스트)’이라는 이들의 이름처럼 말이다.
Lý do khiến cho những hoạt động của JUST PROJECT trở nên nổi bật là nhờ chiến lược thương hiệu được xây dựng bởi chủ tịch Yi Young-yeun. JUST PROJECT không phải là một phong trào môi trường mà là một thương hiệu thiết kế truyền cảm hứng cho mọi người suy ngẫm về thói quen tiêu dùng và gợi ý các vật dụng cần thiết phù hợp với thị hiếu của họ. Hoạt động của JUST PROJECT không phải để thực hiện một nghĩa vụ hay hoài bão lớn lao mà cái hay của nó nằm ở chỗ tạo ra một công việc mà nhân viên thực sự muốn làm, đó là tạo ra những sản phẩm khách hàng muốn mua. Điều này thể hiện đúng như tên gọi của thương hiệu “Just” (chỉ là).
쓰레기의 변신 – Sự hoá thân của rác
져스트 프로젝트가 선보이는 제품들은 어떤 쓰레기를 재활용해 만들었는지 살펴보는 재미가 있다. 그들이 디자인한 제품을 보면 어떤 쓰레기를 활용했는지가 제품명에서도 드러난다. ‘I was t-shirts’, ‘I was lavel’, ‘I was foil’, ‘I was straw’처럼 말이다.
Thật thú vị khi thấy một loại rác thải nào đó được sử dụng để tái chế thành các sản phẩm do JUST PROJECT giới thiệu. Nếu bạn nhìn vào các sản phẩm công ty này thiết kế, bạn có thể biết loại rác họ sử dụng dựa vào tên sản phẩm. Ví dụ như những cái tên: “I was t-shirts” (tạm dịch Tôi là áo phông), “I was label” (tạm dịch Tôi là mác quần áo), “I was foil” (tạm dịch Tôi là giấy bạc), “I was straw” (tạm dịch Tôi là ống hút)…
버려진 티셔츠로 만든 러그, 버려진 라벨로 만든 가방, 버려진 과자봉지와 빨대로 만든 지갑과 파우치 등이다. 이들은 쓰레기가 영감의 소재이자 즐거움의 대상이라고 말할 정도로 쓰레기를 바라보는 관점이 남다르다.
Thảm làm từ áo phông cũ, túi làm từ nhãn mác quần áo, ví và túi nhỏ làm từ bao bì bánh kẹo và ống hút bỏ đi. Họ có một quan điểm hoàn toàn khác về rác, đến mức họ có thể nói rằng rác vừa là một nguồn cảm hứng vừa là đối tượng thưởng thức.
우리가 흔히 먹고 버리는 과자 봉지만 봐도 그렇다. 과자 봉지는 삼중지 이상으로 다른 플라스틱 소재가 접합되어 있어 재활용이 어렵다. 그러나 져스트 프로젝트의 관점으로 바라보면 과자 봉지는 튼튼하고 방수 기능까지 겸비한 질 좋은 소재다. 버려진 과자 봉지를 활짝 펴고 기름기를 깨끗이 닦아낸 후, 다양한 크기와 용도로 만들어낸 파우치는 생각보다 탄탄하고 유용하게 사용할 수 있다. 여러 종류의 과자 봉지로 만들어진 만큼 결과물 역시 모두 다른 모습, 하나하나 살펴보며 취향에 따라 고르는 재미도 쏠쏠하다.
Những bao bì bánh kẹo mà chúng ta thường vứt đi sau khi dùng hết sản phẩm bên trong là một ví dụ như vậy. Loại nhựa dùng trong bao bì bánh kẹo thường có ít nhất là ba lớp nhựa khác nhau được ép vào nên rất khó để tái chế. Tuy nhiên, dưới góc nhìn của JUST PROJECT, bao bì bánh kẹo là một chất liệu cao cấp, vừa chắc chắn vừa không thấm nước. Những chiếc túi cầm tay được làm bằng cách tách vỏ túi bánh kẹo và lau sạch dầu mỡ, sau đó thiết kế túi theo nhiều kích cỡ và mục đích sử dụng đa dạng. Chúng cứng cáp và hữu ích hơn chúng ta nghĩ nhiều. Vì mỗi chiếc túi cầm tay đều được làm từ nhiều loại vỏ bánh keọ khác nhau, nên mỗi chiếc đều có dáng vẻ khác biệt, và thật thú vị khi ngắm nghía từng chiếc túi và lựa chọn theo sở thích cá nhân.
과자 봉지로 만든 파우치가 ‘I was foil’이라면 ‘I was t-shirts’는 러그다. 한눈에 봐도 탄탄함이 느껴지는 이 멋스러운 러그는 헌 티셔츠를 길게 자르고 손베틀로 직조한 뒤 손수 바느질해 마무리했다. 여기에 사용되는 티셔츠를 고를 때는 면 티셔츠만 선별하기 때문에 완성된 제품 역시 세탁기에 돌려 쉽게 세탁할 수 있고, 소재의 특성상 각기 다른 패턴이 만들어져 유니크한 디자인으로 완성된다는 장점이 있다. 또한 손베틀로 촘촘하게 원단을 엮는 제작 방식 덕분에 쓰레기로 만든 러그라는 사실을 차치할 정도로 예쁘고 퀄리티 또한 우수하다.
Nếu một chiếc túi cầm tay làm từ vỏ bánh keọ được đặt tên là “I was foil”, thì “I was t-shirt” là tên gọi của tấm thảm. Thoạt nhìn, tấm thảm bóng bẩy này được hoàn thiện bằng cách cắt áo phông cũ thành những dải dài, sau đó dệt chúng lại trên khung cửi thủ công, và hoàn thiện bằng cách khâu tay. Ưu điểm của loại thảm làm từ áo phông này là có thể dễ dàng giặt trong máy giặt bởi công ty chỉ sử dụng chất liệu áo cô tông, đồng thời nhờ họa tiết đặc trưng khác nhau của từng loại vải nên mỗi một sản phẩm mang một thiết kế độc đáo riêng. Ngoài ra, nhờ phương pháp dệt sợi vải rất chặt bằng khung dệt tay khiến cho tấm thảm trông đẹp mắt, chất lượng cũng rất tuyệt vời đến mức người ta không còn để tâm nhiều đến việc nó là một tấm thảm làm từ đồ bỏ đi.
져스트 프로젝트에게 쓰레기는 자원이고 보물이자, 아이디어의 출발이라는 설명에 수긍이 간다. Quả nhiên, cách giải thích của thương hiệu JUST PROJECT hoàn toàn thuyết phục khi cho rằng những món đồ bỏ đi chính là một nguồn tài nguyên, một kho báu và là khởi nguồn của các ý tưởng.
플라스틱의 가능성 – Các tính năng của nhựa dẻo
져스트 프로젝트가 10년이 넘는 기간 동안 단단하게 성장해 온 비결은 비단 쓰레기를 이용한 제품을 만들어 판매해온 것 때문만은 아니다. 다양한 브랜드와 기업, 사회공헌 팀과 협업 프로젝트를 진행하며 져스트 프로젝트가 가진 역량을 필요한 곳에 적극적으로 발휘해 온 궤적에서 그 비결을 알아볼 수 있다.
Bí quyết để JUST PROJECT phát triển bền vững trong 10 năm qua không đơn thuần chỉ vì họ đã sản xuất và bán các sản phẩm làm từ rác thải. Chúng ta có thể tìm ra bí quyết đó từ quỹ đạo hoạt động của JUST PROJECT, họ thực hiện các dự án hợp tác với các thương hiệu, công ty và nhóm hoạt động xã hội khác nhau, tích cực phát huy năng lực ở những nơi cần thiết.
대표적인 예로는 2022년 서울 디자인페스티벌에서 노플라스틱선데이와 함께 기획한 플라스틱 전시가 손꼽힌다. 노플라스틱선데이는 플라스틱 쓰레기의 지속가능한 순환 구조를 만드는 데 힘쓰는 브랜드다. 져스트 프로젝트는 기획으로 참여해 국내에서 활발하게 활동하는 가구/산업 디자이너를 집합시키고 재생 플라스틱을 주제로 각자의 디자인 언어를 반영한 가구를 만들도록 제안했다.
Một ví dụ tiêu biểu phải nhắc đến chính là triển lãm nhựa upcycling do JUST PROJECT phối hợp với thương hiệu NoPlasticSunday tổ chức tại Seoul Design Festival 2022. NoPlasticSunday là thương hiệu nỗ lực tạo ra hệ thống kinh tế tuần hoàn bền vững cho rác thải nhựa. JUST PROJECT đã lên kế hoạch thực hiện tập hợp các nhà thiết kế nội thất, nhà thiết kế công nghiệp đang hoạt động mạnh tại Hàn Quốc và đề xuất làm các đồ nội thất phản ánh được ngôn ngữ thiết kế của từng tác giả theo chủ đề nhựa tái chế.
참여 디자이너는 저마다 익숙하게 사용하던 재료 대신 재생 플라스틱 판재를 이용해 아름답고 유용한 가구를 만들어냈다. 이 프로젝트는 참신한 디자인으로 재생 플라스틱에 대한 가능성을 활짝 연 이벤트로 높은 평가를 받았다. 환경 기후 문제에서 늘 커다란 문제이자 화두로 다뤄진 폐플라스틱의 기능적이고 심미적인 가능성을 보여주었다는 점에서다.
Các nhà thiết kế khi tham gia đã sử dụng các tấm ván nhựa tái chế thay cho các vật liệu quen thuộc để tạo ra các món đồ nội thất đẹp và hữu ích. Dự án được đánh giá cao vì là sự kiện mở ra tính ứng dụng cho nhựa tái chế thông qua các thiết kế độc đáo. Dự án đã cho mọi người thấy tiềm năng về mặt chức năng và tính thẩm mỹ của nhựa phế liệu, vốn luôn là vấn đề lớn và nóng trong số các vấn đề về môi trường và khí hậu.
이외에도 NGO단체인 팀앤팀과 함께 만든 다이어리도 인상적이다. 다이어리 커버로 폐페트병을 100% 재활용한 리사이클 폴리에스터 소재를 사용하고 이후 파우치로도 재사용이 가능하도록 디자인한 것이 특징으로 제품의 탄생부터 폐기까지 생애주기를 고심한 결과다. 이렇게 만든 다이어리의 수익금은 기근으로 어려움에 처한 동아프리카 주민들의 식수 자원을 위해 사용되어 더욱 뜻 깊은 프로젝트였다.
Ngoài ra, sổ nhật ký do JUST PROJECT kết hợp làm với tổ chức phi chính phủ Team & Team cũng rất ấn tượng. Việc sử dụng vật liệu polyester tái chế hoàn toàn từ chai nhựa PET để làm bìa nhật ký và bìa được thiết kế để có thể tái sử dụng làm túi cầm tay chính là kết quả của việc xem xét cẩn thận vòng đời từ khi sản phẩm ra đời đến khi thải bỏ. Số tiền thu được từ dự án sổ nhật ký đã được sử dụng để cung cấp nước sạch cho người dân Đông Phi đang phải chịu nạn đói, việc làm này đã khiến cho dự án mang nhiều ý nghĩa hơn
좋은 물건의 재정의 – Định nghĩa lại thế nào là một món đồ tốt
날로 증가하는 어마어마한 쓰레기 문제는 환경 오염과 기후 위기 극복을 위한 큰 화두라는 것뿐 아니라 생산과 소비 시스템을 다시 돌아보게 한다는 점에서 경각심을 갖게 한다. 모두가 탄소중립이라는 공통된 지향점을 향해 방향을 바로잡고 물건을 기획하는 단계, 소재를 고르고 디자인하는 과정, 물건의 쓰임을 다한 후 폐기되는 모든 물건의 여정을 고려하는 것을 기본으로 다양한 시도와 실험이 이뤄져야 할 때다. 져스트 프로젝트는 지난 10여년 간 좋은 물건, 제안하고 싶은 디자인을 정의하고 ‘그냥’ 밀고 나가는 방식으로 행보를 꾸준히 이어왔다. 이들의 방식은 재활용, 업사이클 문화를 더욱 전달력 있게 제시하는 사례로도 인상 깊지만, 소비자들에게 좋은 브랜드의 기준을 다시 생각해 보게끔 한다.
Vấn đề lượng rác thải khổng lồ đang gia tăng từng ngày đã khiến chúng ta phải nhìn nhận rằng đây không chỉ là vấn đề cốt lõi cần giải quyết để khắc phục ô nhiễm môi trường và khủng hoảng khí hậu mà nó còn buộc chúng ta phải xem xét lại hệ thống sản xuất và tiêu dùng. Đã đến lúc mọi người phải cùng nhau hướng tới mục tiêu chung là trung hòa carbon, tiến hành thí điểm và làm nhiều thử nghiệm khác nhau dựa trên việc xem xét kỹ lưỡng từng giai đoạn trong vòng đời của sản phẩm, từ khâu lập kế hoạch sản xuất đến khâu lựa chọn nguyên liệu và thiết kế, đến khi đồ vật bị loại bỏ sau khi sử dụng hết chức năng. Trong 10 năm qua, JUST PROJECT đã không ngừng vươn lên bằng cách xác định thế nào là sản phẩm tốt, là thiết kế họ muốn thực hiện và hoàn thành những điều đó. Cách thức hoạt động của họ đã trở thành hình mẫu và gây ấn tượng mạnh mẽ trong việc truyền tải một cách sâu sắc việc tái sử dụng rác và văn hoá upcycling, đồng thời chúng cũng khiến người tiêu dùng phải suy nghĩ lại về các tiêu chuẩn đánh giá một thương hiệu tốt.
유다미(Yoo Da-mi 劉多美) 라이터
Yoo Da-mi Nhà văn
Dịch. Mai Như Nguyệt
