아이들에게 장난감은 단순한 놀이를 넘어 정서와 신체 발달에 도움이 되는 중요한 도구지만, 쉽게 구입하고 흥미가 떨어지면 또 쉽게 버려진다. 환경 오염과 기후 위기로 플라스틱 사용에 대한 문제 의식이 높아지면서 대부분 플라스틱으로 만들어지는 장난감 역시 구입부터 수리, 수명 다한 장난감을 처리하는 방식까지 신중하게 생각해봐야 한다.
Đồ chơi không chỉ là món tiêu khiển thông thường mà còn là phương tiện thiết yếu để phát triển thể chất và tình cảm cho trẻ nhỏ. Tuy nhiên đồ chơi cũng là món đồ dễ dàng được mua và khi không còn hứng thú cũng dễ dàng bị vứt đi. Do các tác nhân như ô nhiễm môi trường hay biến đổi khí hậu, nhận thức về vấn đề sử dụng nhựa dần được nâng cao, cũng như đòi hỏi con người phải nghiêm túc nghiên cứu từ việc mua sắm đồ chơi khi phần lớn chúng được làm từ nhựa, đến các giải pháp thu gom và xử lý đồ chơi qua sử dụng.
아이들이 원하는 것이라면 모두 쥐여주고 싶은 것이 부모의 마음이다. 하지만 환경 오염과 기후 위기 문제로 인해 플라스틱 사용에 대한 문제 의식이 높아지면서 먹고, 마시고, 입고, 노는 모든 생활의 전 영역에서 이제 우리는 환경에 미치는 영향을 고려해야만 하는 상황을 맞이하게 되었다. 내 아이가 가지고 노는 장난감도 예외는 아니다.
Người làm cha mẹ đều mong muốn cho con mình tất cả những gì mà con thích. Nhưng do các vấn đề ô nhiễm môi trường và biến đổi khí hậu, nhận thức của con người về việc tiêu thụ sản phẩm nhựa ngày càng được nâng cao. Ta phải quan tâm xem xét tác động của việc sử dụng sản phẩm nhựa đối với môi trường ở mọi khía cạnh của đời sống như ăn uống, may mặc, giải trí. Món đồ chơi mà con em đang dùng cũng không là ngoại lệ.
폐기물이 된 장난감 – Đồ chơi trở thành phế thải
아이들이 가지고 노는 장난감 대부분은 플라스틱으로 만들어진다. 환경 영향이 적은 소재를 이용하는 방식으로 조금씩 변화가 이뤄지고는 있지만, 문제는 쇠, 고무 등 혼합소재가 포함되어 있어 일반폐기물로 분류된다는 점이다. 즉 100% 플라스틱으로 만들어진 장난감이라면 일부는 녹여서 재활용할 수 있지만 나사나 전선 등 다른 소재가 더해진 장난감들은 곧바로 매립되거나 소각 처리할 수밖에 없다는 뜻이다.
Phần lớn các món đồ chơi trẻ em đang dùng đều được làm từ nhựa. Tuy có sự thay đổi nhỏ tích cực khi đồ chơi dần được sản xuất từ các chất ít gây hại đến môi trường, nhưng vấn đề chính là các hỗn hợp sắt và cao su đều được phân loại vào nhóm rác thải thông thường. Do đó, nếu là món đồ chơi 100% được làm từ nhựa thì sẽ được nấu chảy và tái chế, còn đồ chơi có kèm các thành phần khác như dây điện hay ốc vít thì đành phải chôn lấp hoặc đốt.
따라서 대부분의 장난감이 재활용되지 못한 채 폐기되고 있는 실정이다. 자원 순환이 어렵다는 문제도 있지만 폐기되는 과정에서 배출되는 환경 물질 또한 큰 문제다. 이를 위해 가장 필요한 일은 버려지는 장난감의 양을 줄이고, 최대한 쓸모를 다하도록 하는 데 있다. 장난감의 생애주기에 대해 누구보다 깊이 고민하는 사회적 기업으로는 울산에 위치한 코끼리공장이 있다.
Do đó, hiện thực đáng buồn là phần lớn các món đồ chơi bị vứt đi không được tái chế. Tái sử dụng tài nguyên tuy là một bài toán khó, nhưng chất thải ra môi trường trong quá trình tiêu hủy cũng là vấn đề lớn. Để khắc phục thực trạng này, điều cần làm là phải giảm thiểu lượng đồ chơi bị vứt bỏ, biến chúng trở nên hữu ích nhất có thể. Nhà máy Kokkiri ở Ulsan là một doanh nghiệp xã hội cũng đang đau đáu hơn ai hết về vòng đời của các món đồ chơi.
코끼리공장의 시작 – Khởi đầu của nhà máy đồ chơi Kokkiri
장난감이 버려지는 이유는 다양하다. 아이들이 금세 싫증을 느끼기도 하고, 가지고 놀다 고장 나는 경우도 빈번하다. 이럴 때마다 얼마간 방치해두다 버려지는 일이 다반사. 세상에는 새로운 장난감이 가득하기에 벌어지는 일이다. 그렇다고 아이들에게 흥미가 떨어진 재미 없는 장난감을 억지로 가지고 놀게 하는 것 역시 썩 옳은 방법이 아닌 데다, 고장 난 장난감을 고쳐주는 서비스 업체를 찾는 것도 쉽지 않다. 이는 장난감 대여관을 운영했던 코끼리공장 이채진(Lee Chae-jin 李埰瑨) 대표의 경험담이다.
Có nhiều lý do để một món đồ chơi bị vứt đi, chẳng hạn như trẻ nhỏ thường mau chán hay đồ chơi dễ hỏng khi dùng. Và mỗi lần như vậy, theo một cách thường thấy, nó sẽ bị bỏ mặc một thời gian rồi bị vứt đi, bởi có vô số đồ chơi mới lại tiếp tục xuất hiện. Tuy nhiên, ép trẻ phải chơi món đồ mà bản thân đã thấy nhàm chán, không còn hứng thú nữa cũng không hẳn là một cách hay, hơn nữa việc tìm đến các dịch vụ sửa chữa đồ chơi cũng không phải chuyện dễ dàng. Đây là điều được đúc kết từ đại diện nhà máy Kokkiri, ông Lee Chae-jin, người từng kinh doanh một tiệm cho thuê đồ chơi trước đây.
그는 많은 장난감이 쉽게 고장 나고 더 쉽게 버려지는 모습을 목격한 뒤, 고장 난 장난감을 고치기 위해 제조사나 유통 업체를 찾아봤지만, 600여 개의 제조 업체 중에서 수리 서비스를 운영하는 곳은 5% 남짓이었다고 한다. 이러니 아이들의 장난감이 쉽게 버려지는 소모품으로 전락할 수밖에 없는 상황이었다. 문제의식을 느낀 코끼리 공장 이 대표는 고장 난 물건을 고치는 데 능한 사람들을 불러 모아 어린이집을 돌아다니며 고장 난 장난감을 고치기 시작했다.
Nhận thấy rằng nhiều món đồ chơi dễ hư hỏng và vì vậy càng dễ bị vứt đi, ông đã thử tìm hiểu các công ty sản xuất hoặc phân phối để sửa chữa đồ chơi hỏng. Trong hơn 600 công ty sản xuất đồ chơi, chỉ có 5% đi kèm dịch vụ sửa chữa. Điều này khiến cho đồ chơi chỉ là một thứ tiêu sản dễ dàng bị vứt bỏ đi. Ông Lee đã dần ý thức được vấn đề, ông tập hợp những người có chuyên môn sửa chữa đồ hỏng và bắt đầu hành trình hồi sinh đồ chơi ở các nhà trẻ.
일명‘장난감 수리단’이자 코끼리공장의 전신이다. 어린이집에 장난감을 수리하러 가면 고마움의 표시로 장난감을 기부받는 일도 있었는데, 코끼리공장은 이렇게 받은 장난감을 다른 어린이집에 전달하여 필요한 곳에 나누는 순환 활동을 사업화한 것이다. 매년 어린이집이 방역 업체를 불러 실내 공간과 장난감들을 소독하는 점에 착안해 약품만 뿌리고 떠나는 보통의 방역 업체와 달리, 코끼리공장은 고장 난 장난감들을 모아 수리해 주고, 아이들의 관심에서 멀어진 장난감을 기부받는 식으로 장난감을 수거하여 사업 모델을 만들어 나갔다. 그리고 현재 매년 만 개 이상의 장난감을 수거해 취약계층 아이들에게 나눠주고 있다. 만 개의 장난감이라면 적어도 만 명 이상의 아이들의 시간을 풍성하고 즐겁게 보낼 수 있는 소중한 선물이 되는 셈이다.
“Đội sửa chữa đồ chơi” là tiền thân của nhà máy đồ chơi Kokkiri. Ban đầu tổ chức đã đến các nhà trẻ để sửa đồ chơi và đôi khi cũng được nhận lại đồ chơi thay cho lời cảm ơn từ nhà trẻ. Dần dà về sau hoạt động này được phát triển mạnh mẽ hơn, nhà máy đã phân phối các món đồ chơi nhận được đến các nhà trẻ khác có nhu cầu sử dụng. Nhà trẻ sẽ sử dụng dịch vụ từ các doanh nghiệp phòng dịch mỗi năm, tuy nhiên nhiều doanh nghiệp chỉ chăm chăm vào việc khử trùng không gian sống nhà trẻ, khử trùng đồ chơi trẻ em và để lại cho nhà trẻ rất nhiều chế phẩm diệt khuẩn. Khác với các doanh nghiệp phòng dịch thông thường đó, nhà máy đồ chơi Kokkiri tạo nên một hình mẫu doanh nghiệp mới bằng cách tiến hành sửa chữa các món đồ chơi hỏng, đồng thời thu gom các món đồ chơi không còn được trẻ ưa chuộng nữa dưới hình thức nhận quyên góp. Hiện nay mỗi năm nhà máy đã thu gom và phân phối với số lượng trên 10 nghìn món đồ chơi cho trẻ em có hoàn cảnh khó khăn. Điều này đồng nghĩa với việc mỗi năm có hơn 10 nghìn món quà đến với trẻ em khó khăn, tạo điều kiện cho các em có cơ hội được vui chơi.
격차를 허무는 장난감 순환 – Hồi sinh đồ chơi – xoá nhoà khác biệt giữa những đứa trẻ
아이들은 연령대에 맞는 장난감을 갖고 놀며 발달 단계에 맞는 성장과 발육 과정을 거친다. 경제적 여유가 있는 가정의 아이들이나 복지 예산이 많은 지자체의 보육시설에 다니는 아이들은 좋은 장난감을 다양하게 가지고 놀 수 있지만 취약계층 아이들의 상황은 다르다. 이채진 대표가 장난감을 고쳐주는 봉사단체 장난감 수리단을 사업화해 코끼리공장으로 한 걸음 나아간 이유도 여기에 있다. 수거한 장난감 중 70%에 달하는 제품을 수리하고 소독하여 넉넉하지 못한 계층의 아이들에게 나눠 준다. 이는 플라스틱 폐기물을 줄여 환경을 이롭게 하는 것뿐 아니라 아이들이 다양한 장난감을 가지고 놀게 함으로써 시기에 맞는 감각을 발달시키고 역량을 키울 수 있도록 돕는다.
Trẻ em cần sử dụng đồ chơi phù hợp lứa tuổi và trải qua quá trình tăng trưởng, phát triển phù hợp theo từng giai đoạn. Trẻ em được nuôi dưỡng trong gia đình có điều kiện kinh tế hay trẻ em được gửi vào các cơ sở mẫu giáo tự quản địa phương có nhiều ngân sách phúc lợi sẽ dễ dàng tiếp cận và sử dụng nhiều đồ chơi chất lượng tốt. Trái lại, trẻ em có hoàn cảnh khó khăn thì không được như vậy. Đây cũng là lý do mà đại diện Lee Chae-jin quyết định hệ thống hóa và nâng cấp tổ chức tình nguyện sửa chữa đồ chơi hỏng thành nhà máy đồ chơi Kokkiri. Hoạt động này không chỉ góp phần làm giảm rác thải nhựa để bảo vệ môi trường mà còn giúp cho trẻ phát triển giác quan và kỹ năng phù hợp với lứa tuổi bằng cách trải nghiệm nhiều loại đồ chơi khác nhau.
이렇게 코끼리공장이 전국의 개인과 기관에서 받는 장난감은 매월 40~60톤에 달한다. 봉사활동으로 시작한 작은 단체가 경기, 인천, 울산 등 4개의 사업소를 운영하는 사회적기업이 된 데에는 너무 많은 장난감이 버려지고 있다는 문제의식, 기후 변화로 느껴지는 환경 오염의 심각성, 장난감 순환을 통해 쓰레기를 줄이고 소외계층 아동을 생각하는 사회적 가치에 있다.
Lượng đồ chơi mà nhà máy Kokkiri nhận được từ các cá nhân và tổ chức trên toàn quốc đã đạt 40 – 60 tấn hàng tháng. Xuất phát điểm là một tổ chức thiện nguyện nhỏ, Kokkiri đã trở thành một doanh nghiệp xã hội có đến bốn văn phòng chi nhánh tại Gyeonggi, Incheon, Ulsan,… mang đến các giá trị tích cực như đặt ra vấn đề về số lượng lớn đồ chơi bị bỏ đi, cân nhắc đến tính nghiêm trọng của ô nhiễm môi trường do sự biến đổi khí hậu, đưa ra giải pháp tái sử dụng đồ chơi nhằm giảm thiểu lượng rác thải, cũng như hỗ trợ được trẻ em có hoàn cảnh khó khăn.
장난감의 모험 – Cuộc phiêu lưu của những món đồ chơi
코끼리공장에 모인 장난감은 여러 방법으로 순환된다. 우선 수리할 수 있는 상태의 장난감은 봉사자들이 정성껏 수리해 새 생명을 얻고 다른 기관으로 기부된다. 고쳐 쓸 수 없거나 색이 바랜 장난감의 경우 꼼꼼히 분해하는 일부터 시작한다. 장난감에서 나온 전선, 나사, 스피커 등 플라스틱을 제외한 소재들은 각각 따로 모아 다른 장난감을 수리할 때 부품으로 사용한다. 나머지 플라스틱은 소재별로 분류하는데, 녹는점이 제각각이기 때문에 합성수지, 폴리프로필렌, 폴리에틸렌 등 재활용이 가능하도록 색과 소재에 분류한다. 이렇게 나눈 플라스틱은 잘게 부수고 녹여 또 다른 제품을 만드는 데 사용된다.
Đồ chơi tập hợp tại nhà máy được hồi sinh theo nhiều cách khác nhau. Trước tiên với các món đồ chơi có thể sửa chữa được, các tình nguyện viên sẽ nỗ lực thu gom và quyên góp cho các cơ quan đoàn thể khác. Đối với những món đồ chơi khó có thể sửa chữa hay bị bạc màu quá nhiều, nhà máy sẽ bắt đầu xử lý bằng việc tỉ mỉ tháo rời các bộ phận. Các chất liệu ngoài nhựa như là dây điện, ốc vít, loa sẽ được gom riêng và tái sử dụng làm phụ tùng khi sửa chữa các món đồ chơi khác. Thành phần nhựa còn lại như nhựa tổng hợp, nhựa polypropylene, nhựa polyetylen có nhiệt độ tan chảy khác nhau nên tiếp tục được phân loại theo màu sắc và chất nhựa, phục vụ cho việc tái chế. Sau khi phân loại, nhựa sẽ được nghiền nhuyễn và nung chảy để tạo ra một sản phẩm mới.
장난감 플라스틱은 유해성이 적어 혼합소재만 제대로 분리되어도 10배 이상의 부가가치를 갖는다. 따라서 코끼리공장은 초분광선별기를 이용해 플라스틱 소재를 95% 순도로 분류해 월 300톤 규모의 재생 플라스틱을 생산하고 있다. 이렇게 만든 재생 플라스틱으로 화분, 열쇠고리 등을 만들어 아이들에게 나눠주는 것도 코끼리공장의 활동 중 하나이다. 또 단체나 가족 단위를 대상으로 하는 다양한 주제의 체험 행사를 통해서도 재활용 플라스틱의 선순환을 경험할 수 있도록 하고 있다. 이렇게 장난감이 새로운 소재로 순환하는 과정을 가까이에서 보게 된 아이들은 흥미가 떨어진 장난감을 바로 버릴 것이 아니라 자원으로서 충분히 가치 있고 재사용, 재순환할 만한 물건이라는 점을 배울 수 있게 된다.
Nhựa đồ chơi là nhựa ít chất gây hại nên có giá trị gia tăng hơn 10 lần dù vật liệu tổng hợp được phân tách đúng cách. Do đó, nhà máy Kokkiri sử dụng máy phân loại siêu phổ tách 95% nhựa nguyên chất và sản xuất 300 tấn nhựa tái chế mỗi tháng. Việc sản xuất các sản phẩm từ nhựa tái chế như chậu hoa hay móc khóa rồi phân phát cho trẻ em là một trong các hoạt động của nhà máy. Bên cạnh đó, nhà máy còn tổ chức nhiều sự kiện trải nghiệm với đa dạng chủ đề nhắm vào đối tượng đoàn thể và gia đình, mà qua đó người tham gia có thể quan sát được vòng tuần hoàn thân thiện với môi trường của nhựa tái chế. Qua việc quan sát thực tế quy trình tái chế đồ chơi cũ thành chất liệu mới, trẻ em có thể học hỏi và nhận thức được rằng những món đồ chơi mà bản thân hết hứng thú không phải là thứ có thể mau chóng vứt đi, đồ chơi là tài nguyên, có giá trị, cần được tái chế và tái sử dụng.
자원순환이 만드는 교육 – Giáo dục tái chế tài nguyên cho trẻ
코끼리공장에서는 더 이상 가지고 놀지 않는 장난감을 가득 안고 오는 아이들을 볼 수 있다. 꼬물꼬물한 손가락으로 기부자에 자신의 이름을 직접 적고, 가져온 장난감을 기부하는 아이들의 모습은 대견하고 사랑스러워 보인다. 이렇게 기부하고 난 아이들은 코끼리공장에서 수리하고 소독한 장난감 중 하나를 골라 가져갈 수 있게 했다. 기부의 즐거움이 더해지는 순간이다. 더 이상 가지고 놀지 않는 장난감을 휙 버리거나 방치하지 않고 필요한 친구들에게 나눠주는 기부 활동은 분명 아이들에게 큰 배움이 된다. 자원의 소중함, 나눔의 보람, 순환의 가치를 자연스럽게 배우는 경험이 되어 환경 보호, 에너지 절약에 대한 이해도를 높일 수 있기 때문이다.
Ta có thể bắt gặp hình ảnh các bạn nhỏ mang đồ chơi mình không sử dụng đến quyên tặng nhà máy đồ chơi Kokkiri. Với đôi bàn tay nhỏ nhắn của trẻ thơ, các bạn điền tên mình vào phần “người quyên góp” với vẻ tự hào và cũng thật đáng yêu. Những bạn nhỏ đến quyên góp cũng có thể lựa chọn cho mình một món đồ chơi mà nhà máy đã sửa chữa và khử độc. Điều này làm cho niềm vui khi quyên tặng của các bạn càng nhân lên bội phần. Tham gia vào hoạt động trao tặng đồ chơi đã qua sử dụng thay vì vứt bỏ là một dịp học tập quý giá cho các em. Vì qua đó, trẻ nhỏ học được tầm quan trọng của tài nguyên một cách tự nhiên. Đây còn là bài học về ý nghĩa của việc cho đi, giá trị của việc tái chế, từ đó nâng cao sự hiểu biết về việc bảo vệ môi trường và tiết kiệm năng lượng.
유다미(Yoo Da-mi 劉多美) 에디터
Yoo Da-mi – Biên tập viên
Dịch. Phạm Công Bảo Duy
