홍대 지역의 또 다른 정체성으로 꼽히는 게 출판 문화다. 이곳에는 대형 출판사를 비롯해 독립 출판사, 디자인 회사들이 밀집해 있으며 지역 사회와 출판 문화가 서로 영향을 주고받는 유기적 관계가 형성돼 있다. 이렇게 자생적으로 발달한 출판 문화는 국내에서 가장 먼저 홍대 앞에 독립 서점이 탄생하는 배경이 되었다.
Văn hóa xuất bản là một trong những bản sắc hiếm có của khu vực Hongdae. Nơi đây tập trung từ nhà xuất bản lớn đến những nhà xuất bản độc lập cùng các công ty thiết kế, tạo nên một mối quan hệ hữu cơ tác động tương hỗ giữa văn hóa xuất bản và cộng đồng địa phương. Sự phát triển tự phát của văn hóa xuất bản này là nền tảng cho sự ra đời hiệu sách độc lập đầu tiên của Hàn Quốc khu vực trước Hongdae.
미술과 음악 분야를 중심으로 성장하던 홍대 앞은 1990년대 말부터 또 다른 변화를 겪게 되었다. 광고, 디자인, 만화, 방송, 사진, 영화, 출판, 패션 등 문화 산업 직종들과 전문가들이 하나둘씩 이곳으로 몰려든 것이다. 이로써 홍대 앞은 복합 문화 지역으로서의 장소성을 지니게 되었다.
Vốn là khu vực phát triển chủ yếu ở lĩnh vực mỹ thuật và âm nhạc, từ cuối những năm 1990, con phố trước Hongdae (cách gọi tắt của Hongik Daehakgyo, nghĩa là Đại học Hongik – chú thích của người dịch) đã trải qua một sự biến đổi khác. Những chuyên gia thuộc các ngành nghề của nền công nghiệp văn hóa như quảng cáo, thiết kế, truyện tranh, truyền hình, nhiếp ảnh, điện ảnh, xuất bản, thời trang… dần dần hội tụ về đây, làm cho con phố trước Hongdae trở thành một nơi mang tính chất phức hợp văn hóa.
특히 홍대 지역에는 출판사들이 밀집해 있는데, 이들이 직접 운영하는 북카페는 단순히 책을 판매하고 독서 공간을 제공하는 기존 북카페와 차별되는 운영 방식과 활동을 보여 준다. 이러한 양상도 오늘날 홍대 앞 풍경을 이루는 주요한 특징 중 하나다.
Đặc biệt, nhiều nhà xuất bản tập trung tại khu Hongdae. Họ trực tiếp mở những tiệm cà phê sách với hình thức vận hành và hoạt động khác biệt so với các quán cà phê sách truyền thống, nơi chỉ đơn thuần bán sách và cung cấp không gian đọc sách. Đây cũng là một trong những đặc điểm nổi bật tạo nên quang cảnh khu Hongdae hiện nay.
자생적 출판 문화 – Văn hóa xuất bản tự phát
경기도 파주시에 위치한 파주출판도시(Paju Book City)는 200여 개의 중소 규모 출판 기업들이 조합을 결성하고, 출판 산업의 활성화를 꾀하고자 관의 지원을 받아 조성한 계획적인 출판 산업 단지이다. 반면에 홍대 앞은 문화적 토대가 축적되는 과정에서 자연발생적으로 출판 단지가 형성되었다.
Tọa lạc tại thành phố Paju, tỉnh Gyeonggi-do, Paju Book City quy tụ hơn 200 doanh nghiệp xuất bản có quy mô vừa và nhỏ. Đây là khu công nghiệp xuất bản được quy hoạch có hệ thống, hình thành nhờ sự hỗ trợ của chính quyền nhằm thúc đẩy sự phát triển của ngành xuất bản. Ngược lại, phố xuất bản phía trước Hongdae hình thành một cách tự phát qua quá trình tích lũy các nền tảng văn hóa.
홍대 앞은 파주출판도시와 함께 우리나라에서 가장 많은 출판 인력들이 몰려 있는 지역이다. 한때 국내 출판업계의 양대 산맥이라 불리던 문학과지성사(Moonji Publishing Company)와 창비(Changbi Publishers) 사무실도 이곳에 있다. 1970년 창립된 문학과지성사는 1989년 서교동으로 사무실을 이전해 지금까지 홍대 앞을 지키고 있다. 1966년 문예지 『창작과비평(Changjak-gwa Bipyeong, Creation and Criticism)』을 발행하며 출판업을 시작한 창비도 파주출판도시에 본사를 두고, 홍대 앞에 서울 사옥(Changbi Seokyo Building)을 마련해 다양하게 활용하는 중이다. 이 외에도 국내 유수의 출판사들이 홍대 앞에 밀집해 있다.
Khu vực trước Hongdae cùng với Paju Book City là nơi có lực lượng lao động ngành xuất bản tập trung đông đảo nhất tại Hàn Quốc. Hai doanh nghiệp được xem là trụ cột của ngành xuất bản Hàn Quốc là Nhà xuất bản Moonji (Moonji Publishing Company) và Nhà xuất bản Changbi (Changbi Publishers) cũng đặt văn phòng tại đây. Nhà xuất bản Moonji được thành lập vào năm 1970, sau đó chuyển văn phòng đến Seogyo-dong vào năm 1989 và duy trì hoạt động ở khu vực trước Hongdae cho đến ngày nay. Gia nhập ngành xuất bản bằng việc phát hành tạp chí Changjakgwa bipyeong (tạm dịch Sáng tác và Phê bình) vào năm 1966, Nhà xuất bản Changbi có nhiều hoạt động sôi nổi với trụ sở chính được đặt tại Paju Book City và chi nhánh ở tòa nhà Changbi Seokyo tại Phố Hongdae. Ngoài ra, nhiều nhà xuất bản hàng đầu khác trong nước cũng tập trung ở khu vực Hongdae.
홍대 앞 출판 문화가 파주와 다른 점 또 하나는 지역 사회와 영향을 주고받는 유기적인 관계가 형성되었다는 점이다. 대표적으로 서울와우북페스티벌(Seoul Wow Book Festival)을 들 수 있다. 출판 관계자, 예술가, 시민들이 모여 책을 기반으로 한 다양한 프로그램을 통해 서로 교류하고, 문화예술 경험을 함께 공유하는 행사이다. 2005년부터 매해 가을 열리는 이 페스티벌은 출판사, 저자, 독자 및 지역 주민들을 한데 묶어내는 역할을 하고 있다. 서울와우북페스티벌은 폭넓은 독서 문화를 조성하고, 출판 산업과 문화예술 산업의 부흥에 기여하고 있다는 평가를 받는다.
Một điểm khác biệt nữa giữa văn hóa xuất bản khu vực Hongdae và Paju chính là sự hình thành mối quan hệ hữu cơ, tác động tương hỗ với cộng đồng địa phương. Một ví dụ điển hình là Lễ hội Sách Seoul Wow. Sự kiện này quy tụ các nhà xuất bản, nghệ sĩ và người dân đến giao lưu và chia sẻ những trải nghiệm văn hóa nghệ thuật thông qua các chương trình đa dạng về sách. Lễ hội được tổ chức hàng năm vào mùa thu kể từ năm 2005, đóng vai trò kết nối các nhà xuất bản, tác giả, độc giả và cư dân địa phương. Lễ hội Sách Seoul Wow được đánh giá góp phần tạo dựng nền văn hóa đọc một cách rộng rãi và thúc đẩy sự phát triển của ngành xuất bản cũng như ngành văn hóa nghệ thuật.
이 사업을 주최하는 사단법인 와우컬처랩(Wow Culture Lab)은 홍대 앞의 수많은 출판사 및 문화예술 단체와 연계하여 문화예술 활동을 도모하고 있다. 또한 국제 출판 문화 포럼, 지역 도서관 활성화 방안 연구, 직장인 문화예술 교육 등 사업 영역을 점차 다각화하는 중이다.
Wow Culture Lab – đơn vị tổ chức sự kiện trên – đang góp phần thúc đẩy các hoạt động văn hóa nghệ thuật thông qua việc liên kết các nhà xuất bản với các tổ chức văn hóa nghệ thuật khu vực Hongdae. Đồng thời, đơn vị này cũng đang mở rộng lĩnh vực hoạt động sang việc tổ chức diễn đàn văn hóa xuất bản quốc tế, nghiên cứu các phương án đẩy mạnh hoạt động thư viện địa phương, đào tạo văn hóa nghệ thuật cho công nhân viên…
출판사 직영 북카페 – Cà phê sách do nhà xuất bản trực tiếp vận hành
출판사들이 직접 운영하는 홍대 앞 북카페는 책을 좋아하는 이들에게 성지로 통한다. 단순히 자사가 출간한 책 홍보를 넘어 복합문화공간으로 진화하는 중이다. 대표적인 예로 문학동네(Munhakdongne Publishing Group)의 카페 꼼마(COMMA)가 있다. 국내 굵직한 출판 그룹 중 하나인 문학동네는 2011년 홍대 앞 주차장 거리에 카페 꼼마 1호점을 연 데 이어 유동 인구가 많은 홍대입구 지하철역 앞에 2호점을 열었다. 현재 두 곳은 사라지고 없지만, 합정동과 동교동에서 북카페가 운영되고 있다. 문학동네는 이 외에 서울 다른 지역과 수도권에서도 북카페를 운영한다.
Những tiệm cà phê sách do các nhà xuất bản trực tiếp vận hành trên con phố trước Hongdae được xem là thánh địa của những người yêu sách. Không chỉ dừng lại ở việc quảng bá các ấn phẩm của nhà xuất bản, nơi này còn đang tiếp tục phát triển thành một không gian văn hóa phức hợp. Điển hình là quán cà phê COMMA của Tập đoàn xuất bản Munhakdongne. Là một trong những tập đoàn xuất bản lớn tại Hàn Quốc, Munhakdongne khai trương cửa hàng cà phê COMMA thứ nhất vào năm 2011 trên phố đỗ xe ở Hongdae, sau đó mở tiệm thứ hai trước ga tàu điện ngầm Hongdae, nơi có đông đúc người qua lại. Hiện tại, hai quán cà phê này đều không còn hoạt động, nhưng các tiệm cà phê sách tại Hapjeong-dong và Donggyo-dong vẫn đang kinh doanh bình thường. Bên cạnh đó, Munhakdongne cũng mở các tiệm cà phê sách khác tại thủ đô Seoul và những khu vực khác.
노벨문학상 수상 작가인 르 클레지오, 오에 겐자부로가 카페 꼼마에서 독자들과 만남을 가졌으며 황석영(黃晳暎), 한강(韓江), 옌렌커(閻連科) 등 국내외 저명 작가들의 강연이 지속되고 있다. 이곳은 기업의 문화 행사나 드라마 촬영 장소로도 애용된다.
Các tác giả đoạt giải Nobel Văn học như J.M.G. Le Clézio và Kenzaburō Ōe đã tổ chức gặp gỡ giao lưu độc giả tại COMMA, và nơi đây cũng thường xuyên diễn ra các buổi diễn thuyết của những tác giả nổi tiếng như Hwang Sok-yong, Han Kang và Diêm Liên Khoa (Yan Lianke). Tiệm cà phê sách này còn là nơi tổ chức sự kiện văn hóa cho doanh nghiệp, hay làm địa điểm quay các bộ phim truyền hình Hàn Quốc.
창비도 2012년부터 카페 창비를 운영 중이다. 이곳은 협업 형태로 북카페를 운영하는 것이 특징이다. 2021년부터는 라이프스타일 디자인 브랜드 브라운핸즈(Brown Hands)와 함께하고 있다. 이 공간에서는 브라운핸즈가 직접 로스팅한 원두커피를 맛볼 수 있으며, 장인들이 만든 가구와 조명 제품이 고풍스러운 분위기를 만들어 내 젊은 층이 즐겨 찾는다.
Nhà xuất bản Changbi cũng khai trương Café Changbi từ năm 2012. Điểm nổi bật là quán được vận hành theo hình thức hợp tác. Từ năm 2021, Café Changbi hợp tác với thương hiệu thiết kế phong cách sống Brown Hands. Đây là địa điểm thu hút giới trẻ bởi tại quán, thực khách có thể thưởng thức cà phê hạt được rang xay trực tiếp bởi Brown Hands và đắm mình trong một không gian cổ điển với các sản phẩm nội thất và đèn do các nghệ nhân làm ra.
그런가 하면 문학과지성사는 올해 6월 서교동 사옥 지하층에 문지(文知)살롱(Moonji Salon)을 새롭게 열었다. 이곳은 커피와 위스키를 마실 수 있는 카페 공간과 북토크나 강연을 진행하는 이벤트 공간으로 구성되어 있다. 1층에는 우체국 느낌으로 꾸민 문지 포스트를 마련해 독자들이 작가들에게 편지를 쓰거나 포스트잇에 메모를 남길 수 있도록 했다.
Ngoài ra, vào tháng 6 năm nay, Nhà xuất bản Moonji đã mở Moonji Salon tại tầng hầm tòa nhà trụ sở ở Seogyo-dong. Không gian này bao gồm một khu vực khách có thể thưởng thức cà phê và nhâm nhi rượu whisky, và khu sự kiện để tổ chức các buổi diễn thuyết hay tọa đàm về sách. Tại tầng một, có không gian được bài trí theo phong cách như một bưu điện được gọi là Moonji Post, nơi độc giả có thể viết thư cho các tác giả hoặc để lại lời nhắn trên các tờ giấy ghi chú.
독립 서점 붐 – Sự bùng nổ của hiệu sách độc lập
출판사가 운영하는 북카페 못지않게 홍대 지역에서 주목받고 있는 것이 독립 서점이다. 홍대 앞에는 대형 프랜차이즈 서점이 아닌 작고 특색 있는 서점이 많다. 이들 공간에서는 대형 서점에서는 찾아볼 수 없는 독립 출판물을 전시하거나 판매한다. 대표적으로 유어마인드(YOUR-MIND)와 땡스북스(THANKSBOOKS)가 있다.
Bên cạnh các tiệm cà phê sách do nhà xuất bản vận hành, những nhà sách độc lập cũng thu hút sự quan tâm chú ý không kém ở khu vực Hongdae. Tại đây có nhiều hiệu sách nhỏ và độc đáo thay vì các nhà sách nhượng quyền thuộc chuỗi thương hiệu lớn. Điển hình như hai nhà sách YOUR-MIND và THANKSBOOKS. Những không gian này thường trưng bày hoặc bán nhiều ấn phẩm riêng, những đầu sách không tìm thấy ở các cửa hàng sách lớn.
유어마인드는 국내 최초의 독립 출판물 전문 서점으로 알려졌다. 2009년부터 국내 소형 출판사의 독립 출판물과 작가들이 직접 제작한 아트북을 판매하고 있다. 이곳은 출판사도 겸하고 있으며, 매년 서울아트북페어 ‘언리미티드 에디션(Unlimited Edition)’을 개최한다. 초기에는 홍대 앞 작은 갤러리에서 진행했지만, 최근에는 서울시립미술관이나 일민미술관 등 굵직한 전시 공간과 함께할 정도로 성장했다. 유어마인드는 2017년 기존 서교동에서 연희동으로 이전했는데, 주말에는 사람이 꽉 찰 정도로 연희동의 새로운 명소가 되었다.
Được biết đến là hiệu sách chuyên về ấn phẩm độc lập đầu tiên tại Hàn Quốc, từ năm 2009, YOUR-MIND đã bán các ấn phẩm độc lập từ các nhà xuất bản nhỏ trong nước và artbook (sách tranh nghệ thuật theo chủ đề – chú thích của người dịch) do các tác giả tự chế tác. Ngoài ra, YOUR-MIND còn hoạt động như một đơn vị xuất bản. Hàng năm họ đều tổ chức Hội chợ Triển lãm Sách nghệ thuật Seoul với tên gọi Unlimited Edition (tạm dịch: Phiên bản không giới hạn). Ban đầu, triển lãm được tổ chức đơn giản tại một phòng trưng bày nhỏ ở Phố Hongdae, nhưng gần đây nó được mở rộng và tổ chức tại các không gian triển lãm lớn như Bảo tàng Mỹ thuật Thành phố Seoul hay Bảo tàng Mỹ thuật Ilmin… Vào năm 2017, YOUR-MIND chuyển từ Seogyo-dong đến phường Yeonhui-dong, trở thành điểm đến nổi bật và thường xuyên thu hút đông đảo khách tham quan vào cuối tuần.
2011년 오픈한 땡스북스는 주목할 만한 책들을 선별하여 판매하는 큐레이션 서점이다. 책과 관련된 디자인 작업을 하는 스튜디오도 함께 운영한다. 한 달에 한 번 출판사와 함께 개최하는 기획 전시는 인기가 높다. 모든 책을 망라하고 있지는 않지만, 동네 사랑방 역할을 톡톡히 하고 있다.
Được thành lập vào năm 2011, THANKSBOOKS là một nhà sách hoạt động theo hình thức giám tuyển (curation), chuyên tuyển chọn và phân phối những đầu sách đáng chú ý. Bên cạnh đó, THANKSBOOKS còn vận hành một studio chuyên về những thiết kế liên quan đến sách, đồng thời hợp tác với các nhà xuất bản để đồng tổ chức những triển lãm chuyên đề định kỳ hằng tháng rất được công chúng yêu thích. Mặc dù không quy tụ tất cả các thể loại sách nhưng nơi này đang đóng vai trò như một sarangbang (phòng khách trong nhà truyền thống Hàn Quốc, nơi chủ nhà tiếp khách và chia sẻ sở thích về văn thơ, nghệ thuật – chú thích của người dịch) của khu phố.
유어마인드가 소규모 독립 출판물을 유통하는 데 무게중심을 두고 있는 데 반해 땡스북스는 대형 출판사가 간행한 책들도 셀렉션에 포함해 책을 다루는 범위가 좀 더 넓다. 하지만 독립 출판물 페어를 개최하거나 다큐멘터리 상영회를 여는 등 사람들이 모일 수 있는 계기를 만든다는 점, 지나치게 상업적이지 않은 공간으로 운영한다는 점에서 공통분모를 지닌다.
Trong khi YOUR-MIND tập trung phân phối những ấn phẩm độc lập quy mô nhỏ, THANKSBOOKS lại có phạm vi rộng hơn khi tuyển chọn cả những đầu sách của các nhà xuất bản lớn vào bộ sưu tập của mình. Tuy nhiên, điểm chung của cả hai hiệu sách là đều vận hành những không gian không quá đậm tính thương mại, mà tạo cơ hội để mọi người tụ họp, chẳng hạn như các hội chợ về ấn phẩm độc lập hay các buổi chiếu phim tài liệu.
최근 들어 홍대 앞뿐 아니라 인근 망원동, 연남동, 연희동 등지에 개성 있는 독립 서점들이 속속 생겨나고 있다. 가가77페이지(gaga77page), 서점 리스본(Bookshop Lisbon), 안도북스(AndoBooks), 책방 연희(Chaegbangyeonhui) 등 일일이 열거하기 힘들 정도로 범홍대권에는 독립 서점이 굵직한 트렌드로 자리 잡았다.
Trong những năm gần đây, không chỉ khu vực trước Hongdae mà những khu lân cận như Mangwon-dong, Yeonnam-dong và Yeonhui-dong đều xuất hiện rất nhiều hiệu sách độc lập với phong cách riêng. Sự xuất hiện của hàng loạt cửa tiệm như gaga77page, Bookshop Lisbon, AndoBooks, Chaengbangyeohui… cho thấy hiệu sách độc lập đã trở thành xu hướng nổi bật ở Hongdae và các vùng phụ cận.
최준란(Choi Jun-ran, 崔俊蘭) 한국외국어대학교 겸임교수
한정현(Han Jung-hyun, 韓鼎鉉) 포토그래퍼
Choi Jun-ran – Giáo sư kiêm nhiệm Đại học Ngoại ngữ Hàn Quốc
Dịch. Mai Kim Chi, Mai Xuân Huyên
