Khi những cơn gió mùa đông hanh khô và lạnh lẽo tràn về, người ta thường tìm đến những món ăn nóng hổi, thơm lừng để sưởi ấm cơ thể. Ở Hàn Quốc cũng có nhiều món ăn như thế, và một trong số đó chính là suyuk (수육) (thịt luộc, thường là bò hoặc heo). Ngay từ tên gọi – “suyuk” nghĩa là “thịt luộc trong nước” – món ăn này đã gợi cảm giác giản dị mà ấm áp, và thực sự, chỉ cần nếm thử một miếng cũng đủ khiến người ta thấy vừa miệng và ấm lòng.
Lịch sử của suyuk
Nhắc đến mùa đông, ta nghĩ ngay đến đủ loại món ăn nóng: súp, món hấp, món hầm… Trong đó, suyuk có một vị trí rất riêng. Thịt luộc trong nước, mềm, mọng nước, kết hợp với các loại gia vị để tạo nên hương vị hài hòa và nhẹ nhàng.
Trong chữ Hán, “su” nghĩa là “nước”, còn “yuk” nghĩa là “thịt”. Đúng như tên gọi, từ xa xưa, bất kỳ loại thịt nào được nấu trong nước sôi cũng có thể gọi là suyuk. Điều đó có nghĩa, suyuk không chỉ là tên một món ăn, mà còn chỉ cả phương pháp nấu ăn. Tài liệu cổ có ghi lại cảnh người ta luộc bò, cừu, lợn để ăn.
Suyuk cũng từng xuất hiện trong nhiều nghi lễ và đời sống thường ngày. Chẳng hạn, một ghi chép từ đầu thế kỷ 18, thời vua Yeongjo (Triều Joseon), viết rằng: “Suyuk được dâng trong lễ cúng tổ tiên.” Ở cuối thời Joseon cũng có ghi chép: “Khi ăn mì lạnh thì có suyuk đi kèm.” Các sách nấu ăn cuối thế kỷ 19 còn hướng dẫn chi tiết cách làm suyuk.
Từ xưa, suyuk có nhiều cách nấu khác nhau. Người ta còn tìm ra nhiều mẹo khử mùi thịt như cho thêm rượu, hành, tỏi hay các vị thuốc bắc. Tuy nhiên, theo thời gian, phạm vi món ăn này ngày càng thu hẹp. Nếu trước kia còn dùng cả thịt cừu, lợn rừng, thì ngày nay suyuk hầu như chỉ làm từ thịt heo hoặc thịt bò. Trong đó, thịt ba chỉ heo lại trở thành lựa chọn phổ biến nhất.
Không rõ từ khi nào ba chỉ heo lại được xem là “chuẩn mực” của suyuk, nhưng có lẽ do đặc điểm nguyên liệu: vừa rẻ hơn bò, lại vừa nhiều mỡ, thơm và ngậy.
Thưởng thức suyuk ngày nay
Nói gì thì nói, muốn hiểu sức hút của suyuk thì cách tốt nhất vẫn là… ăn thử. Với du khách đến Hàn Quốc, một trong những nơi lý tưởng nhất để thưởng thức suyuk chính là các chợ truyền thống. Mỗi quán đều có công thức riêng, và các món ăn kèm cũng đa dạng, tạo nên trải nghiệm khó quên.
Một gợi ý khác là những con hẻm chuyên bán bossam (보쌈) (thịt luộc ăn kèm kimchi cuốn). Bossam thực chất là suyuk được gói trong kimchi vừa muối. Ở quận Jongno (ngay trung tâm Seoul) có hẳn một dãy phố chỉ toàn quán bossam, nơi thực khách có thể khám phá đủ loại công thức đặc sắc.
Nếu không có dịp đến Hàn Quốc, đừng lo, suyuk cũng có thể dễ dàng làm tại nhà với những nguyên liệu quen thuộc. Công thức thường thấy trên mạng là: đun sôi nước với doenjang (tương đậu nành), hành tây, tỏi, hành lá và một chút rượu. Ngoài ra còn có phiên bản hấp thịt bằng hơi nước từ rau củ thay vì dùng nước, hoặc nấu trong nồi cơm điện, thậm chí có công thức dùng… nước ngọt có gas và nhiều loại gia vị.
Suyuk có thể ăn kèm với jang (các loại nước chấm lên men), rau sống, hoặc cuốn kimchi như bossam. Chỉ cần chấm một chút gia vị đơn giản thôi, suyuk cũng đủ ngon mà không cần thêm món phụ.
Một món ăn giản dị mà ấm áp
Suyuk là món ăn thanh đạm, không cầu kỳ, nhưng lại đem đến cảm giác no nê và thỏa mãn. Trong những ngày mùa đông khô và lạnh, một đĩa suyuk nóng hổi không chỉ sưởi ấm cơ thể, mà còn làm ấm cả tâm hồn.
Suyuk (Thịt Heo Luộc Cắt Lát)
Nguyên liệu:
-
600g thịt ba chỉ nguyên miếng (hoặc 600g thịt vai trước)
-
1.600 ml nước
-
2 muỗng canh doenjang (tương đậu nành Hàn Quốc)
-
1/4 chén rượu nấu ăn
-
1 cây hành boa rô lớn
-
1/2 củ hành tây
-
5 tép tỏi
-
1 nhánh gừng nhỏ
-
2 lá nguyệt quế
-
1 muỗng cà phê hạt tiêu nguyên hạt
-
Rau lá để cuốn thịt (tùy thích)
-
1 muỗng cà phê ssamjang (tương ớt pha tương đậu)
-
1 muỗng cà phê saeujeot (tôm muối lên men)
Cách làm:
-
Cho nước, doenjang, rượu nấu ăn, hành boa rô, hành tây, tỏi, gừng, lá nguyệt quế, hạt tiêu và thịt heo vào nồi, đun lửa lớn.
-
Khi nước sôi, hạ nhỏ lửa vừa và ninh trong khoảng 1 tiếng.
-
Vớt thịt ra, để nguội khoảng 10 phút rồi cắt thành lát mỏng 0,5 cm.
-
Ăn kèm với rau cuốn, tôm muối (saeujeot) và tương ssamjang. Món này cũng rất hợp khi ăn cùng kimchi hoặc các món ăn kèm khác.
Gogiguksu (고기국수 – Mì Thịt Heo)
Nguyên liệu:
-
600g thịt ba chỉ nguyên miếng (hoặc 600g thịt vai trước)
-
1.600 ml nước
-
2 muỗng canh doenjang (tương đậu nành Hàn Quốc)
-
1 muỗng canh ganjang (nước tương Hàn Quốc)
-
1 cây hành boa rô lớn
-
1/2 củ hành tây
-
5 tép tỏi
-
1 muỗng cà phê hạt tiêu nguyên hạt
-
1 nhúm muối
-
1 gói nước hầm xương bò
-
Mì gạo (hoặc loại mì bạn thích)
-
1 nhánh hành lá
-
1 ít ngò rí
-
Một vài quả ớt khô
Cách làm:
-
Cho nước, doenjang, ganjang, hành boa rô, hành tây, tỏi, hạt tiêu và thịt heo vào nồi, đun lửa lớn.
-
Khi nước sôi, hạ nhỏ lửa vừa và ninh trong khoảng 1 tiếng.
-
Vớt thịt ra, để nguội khoảng 10 phút rồi cắt lát mỏng 0,5 cm.
-
Lấy 150 ml nước luộc thịt trộn với 300 ml nước hầm xương bò, nêm thêm muối cho vừa ăn.
-
Xếp thịt lên trên phần mì đã luộc chín, chan nước dùng vào. Thêm topping tùy thích như hành lá thái nhỏ, ngò rí hoặc ớt khô.
Tác giả: Sung Ji Yeon
