Mùa thu này, du khách đến Seoul có thể khám phá thành phố và kiến trúc nơi đây thông qua một lễ hội nhìn vượt ra ngoài chức năng thực tiễn của các công trình, hướng đến cách mà kiến trúc định hình trải nghiệm của con người. Những địa điểm quen thuộc khắp thành phố hé lộ những câu chuyện ẩn giấu, mời gọi mọi người nhìn lại không gian xung quanh – và chính bản thân mình – bằng một góc nhìn mới mẻ.
매일 우리와 함께하는 건축물과 도시가 이번 가을 새롭게 다가온다. 단순한 기능적 공간이 아니라, 사람과 교감하는 존재로서 건축과 도시를 조명하는 축제가 열린다. 서울 곳곳에서 일상 속 비일상을 경험하며 삶을 한층 더 깊이 들여다볼 기회가 펼쳐진다.
Nhân văn hơn bao giờ hết – Radically More Human
Biennale Kiến trúc và Đô thị Seoul (Seoul Biennale of Architecture and Urbanism), diễn ra vào mùa thu năm nay tại thủ đô Hàn Quốc, là một sự kiện quốc tế thảo luận về các vấn đề mà nhiều đô thị trên thế giới đang đối mặt. Năm nay, sự kiện được chỉ đạo nghệ thuật bởi nhà thiết kế người Anh Thomas Heatherwick, nổi tiếng với những công trình sáng tạo giao thoa giữa kiến trúc, thiết kế và không gian đô thị.
Diễn ra từ 26/9 đến 18/11, Biennale kéo dài 54 ngày, mang đến không khí lễ hội sôi động tại Quảng trường Xanh Songhyeon (gần Cổng Quảng Hòa Môn), Trung tâm Kiến trúc & Đô thị Seoul (đối diện Tòa Thị chính) cùng các khu vực lân cận. Sự kiện mang đến cơ hội để người dân được tiếp xúc gần gũi với kiến trúc – yếu tố làm nên nhịp sống của thành phố – cũng như với chính không gian sống hàng ngày. Tại đây, kiến trúc sư, học giả, nghệ sĩ và người dân bình thường có thể gặp gỡ, trao đổi và cùng chia sẻ góc nhìn.
Chủ đề năm nay, “Radically More Human” (Tính người ở cấp độ sâu sắc hơn), đặt ra câu hỏi:
Mối quan hệ cảm xúc của chúng ta với các tòa nhà – vượt ra ngoài công năng và hiệu suất – là gì?
Heatherwick cũng bàn luận về điều kiện để các công trình có thể “được yêu thương lâu dài” và khuyến khích người tham dự suy nghĩ: Làm thế nào để Seoul trở nên thú vị và dễ gần hơn từ góc độ kiến trúc?
Biennale gồm bốn triển lãm chính, mỗi phần có trọng tâm riêng:
-
Triển lãm Chủ đề (Thematic Exhibition) – tập trung vào chủ đề năm nay.
-
Triển lãm Thành phố (Cities Exhibition) – giới thiệu các dự án công cộng từ những đô thị trên khắp thế giới.
-
Triển lãm Seoul (Seoul Exhibition) – khám phá tương lai của Seoul và bàn về những vấn đề lớn mà các thành phố toàn cầu đang đối diện.
-
Global Studios – kết nối công dân toàn cầu thông qua các dự án hợp tác.
Những công trình “tường thuật” về cảm xúc con người
Trong Triển lãm Chủ đề, hai dự án nổi bật thu hút nhiều sự chú ý.
“Humanise Wall” – một bức tường khổng lồ dài 90 mét và cao 4 tầng, được thiết kế với tinh thần trách nhiệm môi trường. Dự án là kết quả hợp tác giữa 9 nhóm sáng tạo cộng đồng tại Seoul cùng các nghệ sĩ trong và ngoài nước, nhằm thể hiện cách người dân nhìn nhận kiến trúc đô thị. Bức tường khơi gợi người xem suy ngẫm về cảm xúc mà các công trình gợi nên trong cuộc sống của họ.
Một tác phẩm khác ngoài trời là “Walls of Public Life”, được thực hiện không chỉ bởi các kiến trúc sư và nhà thiết kế, mà còn có sự tham gia của người dân bình thường. Mỗi người đóng góp một phần “bức tường” đại diện cho phần nào đó của tòa nhà, tưởng tượng ra các mặt tiền có thể khiến đời sống thường nhật trở nên thú vị hơn. Những người tham gia gồm đầu bếp người Mỹ Edward Lee, nhà thiết kế thời trang Anh Stella McCartney, nhóm thủ công đến từ Burkina Faso và đội thiết kế của Tập đoàn Hyundai Motor. Qua dự án này, du khách được trải nghiệm cách kiến trúc đời thường có thể biến hóa thành điều duyên dáng và đầy cảm xúc.
Sau lễ khai mạc, một diễn đàn quốc tế quy tụ khoảng 400 người tham dự – gồm kiến trúc sư, quy hoạch gia và các nhà hoạt động cộng đồng – đã cùng thảo luận về cách biến thành phố trở nên nhân văn hơn. Biennale còn có nhiều hoạt động tương tác như vẽ phác thảo mặt tiền công trình yêu thích, tham quan kiến trúc nổi bật của Seoul, hay các buổi nói chuyện với nhà tâm lý học, nghệ sĩ, nhà sử học về cảm xúc khi chiêm ngưỡng một tòa nhà.
Các triển lãm và chương trình được tổ chức ngay tại trung tâm Seoul giúp du khách cảm nhận rõ tác động của kiến trúc và thiết kế lên đời sống thường ngày. Người muốn tìm hiểu sâu hơn có thể truy cập Google Arts & Culture – nền tảng trực tuyến có cả trên web và ứng dụng di động – hoặc xem chi tiết trên trang web chính thức của Biennale.
Đi sâu vào câu chuyện kiến trúc
Nhu cầu của khách hàng hay triết lý của kiến trúc sư thường “ẩn mình” cho đến khi công trình hoàn thiện. Người ngoài ngành hiếm khi hiểu được những câu chuyện đó. Nhưng mỗi năm một lần, công chúng có cơ hội lắng nghe “tiếng nói” ẩn sau từng công trình – khi Open House Seoul mở ra cánh cửa dẫn vào thế giới phong phú của kiến trúc.
Sự kiện thường niên này cho phép người dân khám phá cảnh quan và công trình của Seoul, đồng thời trải nghiệm giá trị nghệ thuật trong không gian sống. Dưới sự hướng dẫn của kiến trúc sư và nhà phê bình, du khách có thể ghé thăm những tòa nhà thường ngày không được mở cửa, như trụ sở tập đoàn, đại sứ quán hay tư gia riêng. Người tham gia được mời gọi suy ngẫm cách kiến trúc ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày và phản ánh bản sắc của thành phố.
Open House Seoul 2025, diễn ra từ 25/10 đến 2/11, hứa hẹn mang đến nhiều điều thú vị. Mỗi năm, lễ hội đều tôn vinh những kiến trúc sư tiêu biểu của Hàn Quốc, và năm nay, tâm điểm là Ken Sungjin Min – người sẽ có một chương trình riêng giới thiệu hành trình sáng tác của mình.
Sự kiện cũng giới thiệu những công trình nổi bật nhất của Seoul như Daeyang Gallery and House của Steven Holl và In Hoh Lee, Đại sứ quán Pháp và Thụy Sĩ, Trung tâm Nghiên cứu & Phát triển Toàn cầu HD Hyundai, hay Tháp Kolon One & Only – tất cả đều sẽ mở cửa đón công chúng trong dịp này.
Không gian cũ – Di sản tương lai
Chương trình đặc biệt năm nay mang chủ đề “The Uses of Old Spaces: Future Heritage in the Making” – tạm dịch “Sử dụng không gian cũ: Di sản tương lai đang hình thành”. Sự kiện đặt câu hỏi: Seoul có thể để lại di sản gì thông qua những không gian đang biến mất, tái sinh hoặc chuyển đổi công năng? Các công trình từ những năm 1970–1980, vốn đang được yêu thích nhờ vẻ hoài cổ, sẽ được bàn luận về giá trị kiến trúc và tiềm năng tái sử dụng.
Năm ngoái, 145 không gian đã được mở cửa cho công chúng khám phá, với phần thuyết minh dễ hiểu giúp mọi người quan sát kỹ hơn kiến trúc quanh mình và hiểu sâu hơn vai trò của kiến trúc trong đời sống. Với sinh viên kiến trúc, đây là dịp truyền cảm hứng cho những ý tưởng mới; với người trong nghề, đó là cơ hội học hỏi cách giải quyết vấn đề của các bậc thầy. Dù bạn là ai, Open House Seoul mang đến một góc nhìn mới mẻ về thành phố, nuôi dưỡng tình yêu dành cho không gian nơi ta sống.
Do nhu cầu cao, đa số chương trình đăng ký qua hình thức bốc thăm, song vẫn có một số địa điểm mở cửa không cần đặt trước. Toàn bộ chương trình sẽ được công bố trên trang web chính thức của Open House Seoul vào ngày 10/10, và người tham gia được chọn qua bốc thăm trong thời gian quy định. Mọi thông tin cập nhật sẽ được đăng trên website và trang Instagram chính thức của sự kiện.
Writer. Sung Ji Yeon
