Đôi tay anh xoắn những dải da, xếp chồng chúng thành những đường chảy mềm mại như sóng biển. Khi được xếp đủ cao, chúng lại gợi hình vòng năm của cây. Tác phẩm của Kim nhắc nhở ta về tự nhiên – xuất phát từ thiên nhiên và cuối cùng trở về với thiên nhiên.
Hỏi: Anh đến với nghề da thuộc như thế nào?
Tôi đến với da thuộc khi còn học đại học, chuyên ngành kim loại. Ban đầu, tôi học làm da chỉ vì hứng thú với tính tự nhiên và biến đổi của nó – khác hẳn sự đồng nhất của kim loại. Tôi bắt đầu kết hợp da vào các dự án kim loại để khám phá chất liệu và kỹ thuật mới. Sau khi tốt nghiệp cao học, tôi tham gia một chương trình của trường đưa tôi đến Tuscan Leather District (Ý), nơi tôi tham gia một xưởng da thủ công. Trải nghiệm đó làm tôi gắn bó hơn với da và tập trung hẳn vào nó.
Hỏi: Anh có thể chia sẻ một số bộ sưu tập của mình không?
Bộ đầu tiên, “Slice of Life”, xuất phát từ trải nghiệm thủ công ban đầu, khi tôi tin rằng sức hút của nghề thủ công nằm ở việc tạo ra vật dụng hữu ích. Tôi làm những chiếc hũ da, chú trọng vào tính tiện dụng và độ bền, đồng thời phủ ottchil (sơn mài truyền thống) để chống nước và vết bẩn.
Tiếp đó là “Sense of Forest”, nơi tôi ưu tiên vẻ đẹp tự nhiên của da hơn công năng. Tôi hạn chế dùng ottchil, thay vào đó kết hợp da có màu tương đồng hoặc tự nhuộm để tôn lên chất liệu và màu sắc.
Sau đó, tôi làm series “Albo”, lấy cảm hứng từ cây monstera albo. Mỗi tác phẩm đều độc nhất, không dùng khuôn, tôi nhấn mạnh sự độc bản ấy bằng cách mượn họa tiết đặc trưng của cây.
Gần đây, tôi thực hiện series “Flow”, khởi nguồn khi chuẩn bị cho một triển lãm quốc tế. Đây là lúc tôi thử nghiệm với những hình thái tự do, không đối xứng, không cân bằng – để tạo ra các tác phẩm độc đáo.
Hỏi: Tác phẩm của anh không giống làm từ da. Có kỹ thuật đặc biệt nào không?
Tôi dùng kỹ thuật gọi là coiling (quấn), tức là xếp chồng các dải da dài. Thực ra kỹ thuật này vay mượn từ gốm sứ. Trong nghề da, thường người ta cắt mẫu rồi bỏ phần thừa đi. Nhưng hiểu được giá trị của da – một phần cơ thể động vật – thì việc bỏ đi thật đáng tiếc. Ý tưởng dùng coiling ra đời như một cách làm da mà không lãng phí.

Hỏi: Các tác phẩm trước “Flow” thường mang dáng bình. Có liên quan đến coiling không?
Bình là hình thức mà tôi cho là thể hiện đầy đủ nhất kỹ thuật coiling. Thêm nữa, nó hữu dụng. Nhưng tôi nhận thấy người ta hay chú ý đến công năng quá nhiều. Sau này, tôi làm bình theo dáng thiên về biểu đạt hơn là chức năng, chẳng hạn làm đáy hẹp hoặc thêm đường cong để mọi người nhìn nó như một vật thể da nghệ thuật.
Hỏi: Quy trình sáng tác của anh ra sao?
Sau khi chọn chủ đề, tôi “vẽ” dáng hình trong không gian bằng tay. Sau đó, tôi ghép từng dải da theo hình dung ấy. Thỉnh thoảng, tôi xịt nước để chỉnh hình rồi phơi khô trước khi tiếp tục. Tôi thường thay đổi hướng đi trong lúc làm, tùy vào thực tế tác phẩm. Trung bình, mỗi tháng tôi hoàn thành một tác phẩm, tùy kích thước và độ phức tạp.
Hỏi: Điều quan trọng nhất trong tác phẩm của anh là gì?
Tôi muốn ánh mắt người xem bị giữ lại trên tác phẩm, trượt đi một cách tự nhiên, không vướng gợn, và kết nối mạch lạc giữa các tác phẩm trong cùng một series. Tôi cho rằng một tác phẩm hay là khi người ta không trầm trồ vì độ khó của nó, mà thấy dễ chịu khi ngắm. Vì thế, tôi luôn cố gắng tạo ra những tác phẩm “dễ nhìn, dễ thở”.
Hỏi: Có điều gì anh muốn thử nghiệm thêm không?
Tôi muốn trở lại các series trước. Chẳng hạn, với “Slice of Life”, tôi dùng ottchil để khắc phục nhược điểm của da. Bây giờ, tôi có cái nhìn mới: ottchil không chỉ là lớp bảo vệ, mà như một lớp da thứ hai cho da thuộc. Với cách nhìn này, tôi có thể mạnh dạn thử nghiệm hơn với ottchil.

Hỏi: Anh có thể tóm lại tầm nhìn nghệ thuật của mình không?
Da thuộc tôi dùng vốn là da động vật được xử lý bằng chất thực vật trước khi đến tay tôi. Công việc của tôi thường lấy cảm hứng từ thế giới thực vật. Chuỗi hành trình ấy khiến tôi cảm nhận rằng: cái đến từ tự nhiên rồi cũng sẽ trở về với tự nhiên.
Hỏi: Anh muốn công chúng đón nhận tác phẩm ra sao?
Tôi không muốn tác phẩm bị đặt lên bệ cao hay cất kỹ trong tủ kính. Tôi muốn mọi người cảm thấy gần gũi, thoải mái khi cầm nắm, để nó thay đổi theo thời gian như một chậu cây hay thú cưng trong nhà.
Hỏi: Kế hoạch sắp tới của anh?
Tôi sẽ tham dự Craft Trend Fair ở Hàn Quốc vào tháng 12, và Collect art fair ở London vào tháng 3 năm sau. Ngoài ra, tôi đang chuẩn bị hợp tác với một thương hiệu thời trang Nhật Bản, dự kiến công bố kết quả vào nửa đầu năm tới.
Writer: Kim Junsu