전통 한국식 건축에서 2층 구조가 보편화되지 못한 이유로 온돌을 위층에 적용하기 어려웠던 점을 꼽을 수 있다. 이 외에도 과거에는 도시 밀도가 높지 않아 공간을 입체적으로 활용할 필요성을 느끼지 않았던 것도 그 주요한 원인이다. 그러나 이제 2층 한옥은 기술적으로나 구조적으로 전혀 문제가 없으며, 주거와 상업 용도로 점점 관심을 끌고 있다.
Một trong những lý do khiến kết cấu nhà hai tầng không phổ biến trong kiến trúc truyền thống Hàn Quốc là việc áp dụng ondol (hệ thống sưởi dưới sàn theo kiểu truyền thống Hàn Quốc – chú thích của người dịch) cho tầng trên rất khó khăn. Ngoài ra, mật độ thành phố trong quá khứ cũng không cao khiến người ta không cảm thấy cần thiết phải tận dụng không gian ba chiều cũng là một nguyên nhân quan trọng. Tuy nhiên giờ đây ngôi nhà hanok hai tầng không gặp bất cứ vấn đề gì về kỹ thuật hoặc kết cấu và đang ngày càng thu hút sự chú ý cho mục đích sử dụng cả về dân dụng lẫn thương mại.
주거용 한옥에서 2층 공간은 기존 한옥에서는 확보하기 어려운 서재나 가족실, 취미실 같은 여가 공간으로 주로 사용되고 있다. 서울 종로구 체부동에 있는 한 한옥에서 2층이 건축주의 작업실로 쓰이고 있는 것이 좋은 사례다. 한편 주변 풍광이 좋은 경우에는 시원한 전망을 누리는 누각 같은 역할을 하기도 한다. 건축가로서 2층 주거 한옥 설계에서 중요하게 생각하는 점은 처마로 둘러싸인 마당이 있는 1층 한옥의 정서를 유지하면서 2층을 적절한 위치에 적당한 크기로 올려 전체적으로 조화로운 집을 만드는 것이다.
Trong hanok dùng để ở, không gian trên tầng hai chủ yếu được sử dụng làm không gian giải trí như phòng làm việc, phòng gia đình hoặc phòng dành cho sở thích là những nơi khó có được trong các hanok trước đây. Ngôi nhà hanok ở Chebu-dong, Jongno-gu, Seoul với tầng hai đang được sử dụng làm phòng làm việc của chủ nhà là một ví dụ điển hình. Mặt khác, trong trường hợp khung cảnh xung quanh đẹp thì hanok cũng đóng vai trò của một vọng lâu ngắm cảnh. Là một kiến trúc sư, điểm tôi cho là quan trọng trong thiết kế nhà hanok hai tầng là tạo ra một ngôi nhà có tổng thể hài hòa bằng cách nâng tầng hai lên một vị trí thích hợp mà vẫn duy trì cảm giác của một hanok một tầng với sân bao quanh bởi mái hiên.
한편 최근 세종시 한옥마을에 지은 두 채의 상업 시설은 이제까지의 한옥과는 다른 개념과 형태로 계획되었다. 네덜란드어로 천국이란 뜻의 카페 헤이믈(hemel)은 2층 누각이 차들이 다니는 도로에서도 잘 보이도록 디자인했고, 지하 공간에는 썬큰 마당과 함께 조형적인 계단을 두어 현대적인 감각을 느낄 수 있게 하였다. 특히 대문으로 디자인한 동그란 월문은 이곳의 상징으로 거의 모든 방문자가 사진을 남길 만큼 많은 인기를 끌고 있다.
Trong khi đó, hai tòa nhà thương mại được xây dựng gần đây ở Làng Hanok Sejong đã được lên kế hoạch theo một khái niệm và hình thái khác hẳn hanok từ trước đến nay. Cafe Hemel có nghĩa là “Thiên đường” trong tiếng Hà Lan, được thiết kế để có thể nhìn thấy rõ vọng lâu trên tầng hai từ đường phố có xe cộ đi lại, và không gian ở tầng hầm với cầu thang được tạo hình và sân vườn trũng tạo cảm giác hiện đại. Đặc biệt, cổng chính được thiết kế như cổng trăng tròn là biểu tượng của quán nổi tiếng đến nỗi hầu như tất cả khách nào đến cũng chụp ảnh kỷ niệm.
헤이믈에 이어 길 건너편에 지은 만나밀(mannamill)은 베이커리 카페로, 넓은 지하에 빵을 만드는 주방을 두고, 지하 1층부터 2층까지 엘리베이터를 놓아 누구나 이동이 편리하게 계획하였다. 이 건물에서 가장 눈에 띄는 것은 외관으로, 새롭게 조성된 세종 신도시 속에서 ‘오래된 시간’을 느낄 수 있도록 구상하였다. 서양 문물과 우리 전통이 만났던 19세기 말 개화기의 풍경을 떠올리며, 밖에는 붉은 고벽돌을 쌓아 아치문이 있는 파사드를 만들고 뒤로는 마당을 끼고 2층 한옥을 두어 시공간의 깊이감과 함께 이곳에 아이덴티티를 주고자 했다.
Tiếp theo Hemel, Mannamill được xây dựng bên kia đường là quán cà phê kèm bánh ngọt (bakery café) với bếp làm bánh ở tầng hầm rộng rãi, có thang máy từ tầng hầm lên tầng hai để ai cũng có thể di chuyển thuận tiện. Điểm nổi bật nhất của tòa nhà này là mặt tiền được thiết kế để cảm nhận được “thời gian xưa” trong lòng đô thị mới Sejong xây dựng gần đây. Ngôi nhà gợi nhớ lại phong cảnh thời kỳ Khai sáng những năm cuối thế kỷ 19 khi văn minh phương Tây gặp gỡ truyền thống Hàn Quốc. Phía ngoài tòa nhà được ốp gạch đỏ kiểu cổ tạo thành mặt tiền với cửa vòm. Phía sau mặt tiền là khoảng sân ở giữa và tòa nhà hanok hai tầng nhằm tạo ra bản sắc cho nơi này với chiều sâu về không gian và thời gian.
조정구(Cho Jung-goo 趙鼎九) 구가도시건축(guga Urban Architecture) 대표
Cho Jung-goo, Giám đốc công ty Guga Urban Architecture
